Gan là nhà máy thải độc của cơ thể. Vào mỗi dịp Tết, thói quen sinh hoạt thất thường cùng hàm lượng dinh dưỡng cao trong các món ăn cũng ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe. Nhiều người không uống nhiều rượu nhưng lại ăn quá nhiều, dẫn tới khó tiêu, lượng amoniac chuyển hóa từ đạm không được gan chuyển hóa hết nên gây mệt mỏi cho cơ thể. Các loại đồ ngọt ăn trong dịp Tết cũng khiến bộ máy tiêu hóa phải làm việc gấp hai, gấp ba bình thường.

Theo lý giải của các chuyên gia, sở dĩ như vậy là vì sau khi hấp thu, phần lớn rượu được chuyển hóa ở gan. Do đó, nếu uống rượu với số lượng quá nhiều, gan sẽ không kịp sản xuất đủ số lượng men để chuyển hóa giải độc rượu. Hậu quả là rượu sẽ bị ứ lại trong cơ thể và gây độc cho nhiều cơ quan nội tạng, trong đó gan là cơ quan bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Điển hình cho các căn bệnh về gan là xơ gan mãn tính, gan nhiễm mỡ, viêm gan, ung thư gan. Điều đáng nói là diễn tiến của bệnh gan thường kéo dài. Giai đoạn đầu không có triệu chứng rõ ràng nên nhiều người không để ý, đến khi có dấu hiệu như vàng da, vàng mắt, bụng to, chân phù, chảy máu… thì bệnh đã ở giai đoạn trễ, làm hạn chế hiệu quả điều trị. Do vậy, theo lời khuyên của các bác sĩ, những người thường hay uống rượu bia cần phải theo dõi sức khỏe định kỳ. Tốt nhất, để phòng ngừa các tổn thương ở gan do rượu bạn nên hạn chế uống rượu bia, đồng thời kết hợp ứng dụng các phương thức hiệu quả từ tự nhiên.

Từ xưa đến nay, nhiều loại cây cỏ có tác dụng giải độc cho gan được sử dụng nhưng chủ yếu chế biến bằng cách nấu cao hoặc sắc nước để uống. Cỏ cây với mục đích ứng dụng hiệu quả vào thực tế, như hỗ trợ điều trị gan nhiễm mỡ, viêm gan, đồng thời tăng cường kháng thể.

Cỏ mần trầu tên khác là ngưu cân thảo, thanh tâm thảo, cỏ chỉ tía… tên khoa học là Eleusine Indica. Theo y học cổ truyền, cỏ mần trầu có vị ngọt, hơi đắng, tính mát, không độc, có tác dụng bổ huyết, thanh nhiệt, mát gan, lợi tiểu, giải độc, tiêu viêm, chữa rụng tóc, trị mụn nhọt, rôm sảy…Thường được dùng cho các trường hợp hư tổn, chướng bụng, tiểu tiện không thông, phong thấp, sốt rét, sốt, gan nóng, huyết áp cao.

Vì là vị thuốc mát, có tác dụng ra mồ hôi, làm mát gan nên cỏ mần trầu thường được đun nước uống như trà dùng để trị mụn nhọt, rôm sảy, thanh nhiệt mùa hè, thoát mồ hôi làm sạch da, trị trứng cá. Trường hợp bị mẩn ngứa, nổi mụn nên giã cỏ tươi, vắt nước cốt để uống.

Nhân trần nam còn gọi là Bồ bồ. Đây là cây thuốc dễ tìm thấy quanh vườn. Bồ bồ có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, mát gan. Cây có vị hơi đắng, khi pha nước uống thì có mùi thơm dễ chịu. Theo y học cổ truyền, nhân trần nam có tác dụng thải độc qua đường tiêu hóa, ngăn ngừa tình trạng vàng da do bị bệnh gan, ngoài ra nó còn tác dụng thúc đẩy quá trình tuần hoàn và chống viêm. Trà nhân trần là một thức uống phổ biến của người Việt, nhất là vào mùa hè. Trà rất thích hợp cho người bệnh về gan mật, kèm theo da vàng, tiểu ít, và tiêu hóa kém. Ngày dùng từ 10 – 20g mỗi ngày, có thể kết hợp với một số vị thuốc khác sắc hoặc hãm uống mỗi ngày.

Gừng là loại gia vị tự nhiên chứa các hoạt chất chống viêm và giải độc. Do đó, gừng là một trong những liệu pháp hữu hiệu nhất hỗ trợ điều trị gan nhiễm mỡ. Bên cạnh đó, các chất gingerol tạo vị cay nồng trong gừng sẽ có tác dụng như một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, ngăn chặn sự tích tụ chất béo lipidtrong gan. Đồng thời còn giúp chống lại các nguyên nhân gây ra bệnh mất cân bằng oxy hóa. Những người không bị tăng huyết áp thường xuyên uống trà gừng vào buổi sáng sẽ có tác dụng tăng cường sức khỏe, thải độc cho gan và ngăn ngừa gan nhiễm mỡ.

Diệp hạ châu

 

Hay còn gọi là cây chó đẻ răng cưa. Đây là một loại thảo mộc giúp làm mát gan, mát máu, giải độc cho gan, giúp ngăn chặn quá trình phát triển của các loại virus như virus viêm gan B, C.Theo Đông y, diệp hạ châu có vị ngọt, hơi đắng, tính mát, quy vào kinh can, phế, có công năng tiêu độc, lợi mật, hoạt huyết. Diệp hạ châu được dùng điều trị viêm gan hoàng đản, viêm họng, mụn nhọt, viêm da thần kinh, viêm thận, phù thũng, sỏi tiết niệu. Liều lượng, ngày 8-20g, sắc uống.

Trà hoa cúc dễ làm, mùi thơm nhẹ nhàng, có thể kế hợp với bồ công anh, kim ngân, mật ong hay trà xanh để tạo nên thức uống hấp dẫn và rất tốt cho cơ thể, trong đó có tác dụng thải độc gan. Bạn có thể uống 2-3 ly trà hoa cúc mỗi ngày, tuy nhiên với những người huyết áp thấp hoặc thường xuyên bị lạnh bụng thì không nên dùng trà hoa cúc.

Nước chanh tươi được nhiều chuyên gia dinh dưỡng khuyên sử dụng bởi hiệu quả nâng cao đề kháng, thanh lọc cơ thể, thải độc gan. Một ly nước ấm với vị ngọt của mật ong, thêm chút thơm dịu nhờ vài giọt nước chanh vào buổi sáng sớm có thể làm sạch đường ruột, giúp bạn bắt đầu ngày mới với tinh thần sảng khoái, kích thích hệ tiêu hóa. Tuy nhiên do hàm lượng axit cao, bạn cần tránh uống nước có quá nhiều chanh khi đói dễ ảnh hưởng tới dạ dày, khiến bạn đói cồn cào và mệt mỏi.

Mật nhân

 

Đây là vị thuốc chữa được nhiều bệnh nên gọi là cây bách bệnh. Theo kinh nghiệm dân gian, vỏ và lá dùng để chữa ăn uống không tiêu, đau mỏi lưng, đau nhức mình mẩy, giải rượu mạnh. Mật nhân còn có tác dụng làm hạ men gan và bảo vệ tế bào gan trên một số mô hình thực nghiệm động vật, chính vì có tác dụng bảo vệ gan tốt và chuyên trị các bệnh về gan mật nên có tên Mật nhân (cây mật người). Cây mật nhân còn có một tác dụng đặc biệt khác, đó là kích thích sản xuất nội tiết tố testosterone ở nam giới và làm tăng miễn dịch mạnh. Testosteron kích thích chuyển hóa, đốt cháy mỡ thừa, tăng tạo hồng cầu và tăng tạo cơ.

Cà gai leo

 

Theo y học cổ truyền, cà gai leo có tính ấm, vị hơi the, có tác dụng tiêu độc, tán phong thấp, trị rắn cắn và đặc biệt là có công dụng giải rượu, giải độc gan, trị gan nóng, gan yếu rất hữu hiệu. Theo kinh nghiệm dân gian của người Tây Bắc, loại cây này có tác dụng giải rượu mạnh, đến nỗi cánh mày râu chỉ cần chà răng hoặc ngậm rễ cà gai leo trước khi uống rượu là sẽ tỉnh táo, lâu say. Còn khi say rượu chỉ cần sắc thân và lá uống sẽ nhanh chóng tỉnh rượu. Đồng bào dân tộc Tây Nguyên tận dụng triệt để loại cây này và thường phơi khô, tích trữ chúng trong nhà để trị các trường hợp chữa bệnh gan với biểu hiện chướng bụng, vàng mắt vàng da, mệt mỏi, táo bón, ăn uống không tiêu…