Cây lá lốt hay còn được gọi là cây Tất Bát là một loại cây cỏ sống lâu năm, thân bò, thường mọc dưới tán cây, nơi có độ ẩm cao và được người dân trồng để sử dụng rất nhiều trong vườn. Lá lốt là cây có nhiều tác dụng, dùng được cả cây, từ lá, thân đến rễ không bỏ phí bộ phận nào.
Món ăn bài thuốc từ lá lốt
Lá lốt có thể chế biến thành nhiều món ngon và đơn giản
Lá lốt thường được dùng làm gia vị trong các món ăn, giã lấy nước uống hay phơi khô để ngâm rượu. Có lẽ trong chúng ta không còn ai lạ lẫm về những công dụng, đặc tính, và cách sử dụng cây lá lốt… Tuy nhiên việc lá lốt nóng hay mát thì không phải ai cũng biết. Về cơ bản lá lốt có vị nồng, hơi cay có tính ấm. Khi sử dụng lá lốt chữa đau nhức xương khớp, lá lốt chữa đau thần kinh tọa… các bệnh nhân nên cân đối sử dụng liều lượng sao cho hợp lý nhất
1. Thịt bò nướng lá lốt
Nguyên liệu: Thịt bò: 400g, Lá lốt (chọn lá to): 200g, Đậu phộng rang: 30g, Sả băm nhuyễn: 10g, Rau thơm các loại, xà lách, dưa leo, chuối chát, khế chua: đủ dùng, Muối, tiêu, bột nêm, bột cà ri. Mắm nêm pha hoặc nước mắm pha chua ngọt. Bún và bánh tráng để cuốn.
Cách làm: Thịt bò rửa sạch, băm nhỏ. Ướp thịt bò với muối, bột nêm, chút tiêu, sả băm. Để thịt thấm đều trong 20 phút. Lá lốt rửa sạch, để ráo; đậu phộng rang giã dập. Rau thơm và các loại rau ăn sống nhặt rửa thật sạch, để ráo nước. Cuộn thịt bò trong lá lốt thành cuốn nhỏ vừa ăn, sau đó đem nướng trên bếp than, trở đều tay cho đến khi chín đều. Khi bò nướng lá lốt chín, bày ra đĩa, rắc đậu phộng rang lên trên. Dùng cuốn bánh tráng với các loại rau và bún, chấm mắm nêm hoặc nước mắm pha tùy khẩu vị.
2. Canh thịt bò nấu lá lốt
Nguyên liệu: 1 bó lá lốt, 300gr thịt bò loại mềm, 1 lít nước dùng gà, Tỏi, hành tím, bột nêm.
Cách Làm: Lá lốt nhặt lấy lá, rửa sạch, để ráo, cắt sợi nhỏ. Tỏi, hành tím lột vỏ, bằm nhỏ. Thịt bò thái thật mỏng, ướp với chút bột nêm, đường, tỏi, hành tím (bạn chừa lại một nhúm hành tỏi để phi cho thơm ở bước sau nhé). Làm nóng nồi với chút dầu ăn, cho tỏi và hành tím băm vào phi Cho nước dùng gà (nếu không có nước dùng gà thì bạn dùng nước lọc cũng không sao nhé) vào nồi vừa xào thịt bò, đun sôi thì cho lá lốt vào, nêm chút bột nêm cho vừa khẩu vị. Cuối cùng bạn cho thịt bò ở đĩa vào, đun to lửa cho canh sôi lại thì tắt bếp.
3. Chả lá lốt
Nguyên liệu: 1 bó lá lốt bánh tẻ, 300 g thịt lợn xay, Hành khô 2 củ, Hành lá, Gia vị: Bột canh, mì chính, hạt tiêu
Cách làm: Hành khô bóc vỏ, băm nhỏ, hành lá rửa sạch thái nhỏ. Lá lốt nhặt bỏ bớt cuống, rửa sạch, để ráo nước. Thịt lợn rửa sạch thịt, bỏ bì, xay hoặc băm nhỏ ướp với một ít gia vị, hạt tiêu và hành lá để thịt ngấm gia vị trong vòng 10 phút. Khi cuốn chả, rải mặt sau của lá lốt lên, úp mặt xanh xuống dưới, gập hai bên lá vào một chút, cho thịt vào cuốn chặt tay, để thịt không bị bung ra khi rán. Đặt chảo lên bếp, cho dầu ăn vào đun cho đến khi dầu nóng, sau đó cho lần lượt từng miếng chả vào rán, rán đều từng mặt đến khi chả chín. Cho chả ra, để ráo dầu rồi bày ra đĩa và thưởng thức. Chả lá lốt có thể ăn kèm với bún hoặc cơm nóng đều ngon.
Lá lốt chữa bệnh gì ?
1. Lá lốt chữa các bệnh phụ khoa ở phụ nữ
Nguyên liệu: một nắm lá lốt (50g), nghệ (40g), phèn chua (20g).
Thực hiện: Lá lốt rửa sạch, vò nát, cho vào nồi cùng 2 nguyên liệu còn lại. Đổ nước ngập khoảng 2 đốt tay. Đun đến khi sôi thì cho nhỏ lửa lại, đun tiếp 10-15 phút nữa.
Cách dùng: Gạn lấy phần nước trong khoảng 1 bát để nguội và dùng rửa âm đạo. Tiếp tục đun sôi phần còn lại và dùng để xông âm đạo. Có thể xông nhiều lần nhưng chỉ dùng trong ngày.
2. Lá lốt chữa bệnh gout
Cách 1: Mỗi ngày, dùng 5-10g lá lốt phơi khô, nếu dùng lá tươi thì 15-30g, sắc với 2 chén nước đặc tới khi còn 1/2 chén để uống sau khi ăn tối. Dùng bài thuốc liên tục 10 ngày.
Cách 2: Dùng 30g lá lốt, 30g vòi voi, 30g rễ bưởi bung, 30g cỏ xước tươi cắt nhỏ rồi sao vàng và cho vào ấm sắc với 3 chén nước tới khi còn lại 1 chén thì chia làm 3 lần uống 1 ngày. Dùng bài thuốc liên tục trong 1 tuần.
Bài thuốc ngâm: Rửa sạch 30g lá lốt tươi rồi cho vào ấm đun sôi với 1 lít nước. Sau đó cho muối vào và để nguội bớt rồi ngâm tay và chân trước khi ngủ giúp giảm đau nhức do bệnh gút. Áp dụng liên tục 1 tuần. Đây cũng là cách khắc phục đau khớp mùa lạnh hiệu quả mà nhiều người, đặc biệt là những người cao tuổi thường áp dụng vào những lúc trời chuyển mùa hay trời mưa lạnh.
3. Các bài thuốc chữa đau nhức bằng lá lốt
Lá lốt là thần dược chữa được ất nhiều bệnh đơn giản
Để sử dụng cây lá lốt phát huy được tối đa những công dụng của mình khi điều trị đau nhức xương khớp, đau thần kinh tọa, thoái hóa cột sống… Người bệnh cần phải biết chế biến các bài thuốc theo một phương pháp và tỷ lệ phù hợp. Có thể làm theo hướng dẫn sau:
4. Lá lốt ngâm chân
Cách làm như sau: Lá lốt, chọn cây hơi già một chút, dùng cả cây và phần rễ trên mặt đất. Sau đó, đem cả cây rửa sạch, để ráo. Chặt nhỏ từ 5-10cm, cho 100g vào 1 lít nước nấu sôi khoảng 15 phút. Để ấm, cho chân vào ngâm tới khi nước nguội mới thôi (khoảng 30 phút). Mỗi ngày làm 1 lần liên tục 5-7 ngày.
5. Uống nước cây lá lốt
Lấy 5-10g lá lốt phơi khô (15-30g lá tươi), sắc 2 bát nước còn ½ bát, uống trong ngày. Uống khi thuốc còn ấm, nên uống sau bữa ăn tối. Mỗi liệu trình điều trị 10 ngày. Hoặc lá lốt và rễ các cây bưởi bung, vòi voi, cỏ xước, mỗi vị 30g, tất cả đều dùng tươi thái mỏng, sao vàng, sắc với 600ml nước, còn 200ml chia 3 lần uống trong ngày. Uống liên tục trong 7 ngày.
6. Cây lá lốt ngâm rượu
Cây lá lốt ngâm rượu để sử dụng là một trong những cách được rất nhiều người dung, cách làm này vừa đơn giản vừa phát huy tối đa được công dụng của lá lốt và kết hợp được với tác dụng của rượu nên hiệu quả điều trị là điều không phải bàn cãi. Rượu cây lá lốt dùng để xoa bóp chữa đau lưng cực kì hiệu quả.
Cách làm: Chuẩn bị một đoạn cây lá lốt từ 2-4m, chứa cả thân cả, rễ, sau đó rửa sạch, băm thành đoạn nhỏ khoảng 3cm rồi đem phơi khô, ngâm với 1 lít rượu trắng. Rượu cây lá lốt để khoảng một tháng để các tinh chất có trong cây hòa vào với rượu là có thể sử dụng được. Khi dùng, đổ rượu ra lòng bàn tay rồi xoa lên vùng lưng bị đau, vừa xoa vừa đấm bóp, cứ thực hiện như vậy 2-3 lần là sẽ thấy được hiệu quả.
6. Chữa đau bụng do nhiễm lạnh
Lá lốt tươi 20g, rửa sạch, đun với 300ml nước còn 100ml. Uống trong ngày khi thuốc còn ấm, nên uống trước bữa ăn tối. Dùng liên tục trong 2 ngày.
7. Chữa chứng ra nhiều mồ hôi ở tay, chân
Lá lốt tươi 30g, rửa sạch, để ráo cho vào 1 lít nước đun sôi khoảng 3 phút, khi sôi cho thêm ít muối, để ấm dùng ngâm hai bàn tay, hai bàn chân thường xuyên trước khi đi ngủ tối. Thực hiện liên tục trong 5-7 ngày. Hoặc lá lốt 30g, thái nhỏ, sao vàng hạ thổ. Sắc với 3 bát nước còn 1 bát. Chia 2 lần, uống trong ngày. Uống trong 7 ngày liền. Sau khi ngừng uống thuốc 4 đến 5 ngày lại tiếp tục uống một tuần nữa.
8. Chữa bệnh tổ đỉa ở bàn tay
30g lá lốt tươi, rửa sạch, giã nát, vắt lấy 1 bát nước đặc, uống trong ngày. Còn bã cho vào nồi đun với 3 bát nước, đun sôi khoảng 5 phút rồi vớt bã để riêng. Nước dùng để rửa nơi có tổ đỉa, sau đó lau khô lấy bã đắp lên, băng lại. Ngày làm 1-2 lần, liên tục trong 5-7 ngày.
9. Chữa phù thũng do suy thận
Lá lốt 20g, cà gai leo, rễ mỏ quạ, rễ tầm gai, lá đa lông, mã đề mỗi vị 10g. Sắc với 500ml nước còn 150ml, uống trong ngày. Uống sau bữa ăn trưa khi thuốc còn ấm. Dùng trong 3-5 ngày.
10. Chữa mụn nhọt vỡ mủ lâu ngày không liền miệng
Lá lốt, lá chanh, lá ráy, tía tô, mỗi vị 15g. Cách làm: Trước tiên lấy lớp vỏ trong của cây chanh (bỏ vỏ ngoài) phơi khô, giã nhỏ, rây bột mịn rắc vào vết thương, sau đó các dược liệu trên rửa sạch, giã nhỏ đắp vào nơi có mụn nhọt rồi băng lại. Ngày đắp 1 lần. Đắp trong 3 ngày.
11. trị mụn nhọt vỡ mủ lâu ngày không liền miệng
Dùng 15g lá lốt, tía tô, cây chanh, lá chanh, lá ráy. Bỏ vỏ ngoài cây chanh, vỏ trong mang phơi khô, giã nhỏ, lấy phần bột mịn rắc vào vết thương. Những dược liệu còn lại rửa sạch, giã nhỏ, đắp lên chỗ mụn nhọt và băng lại. Ngày đắp 1 lần liên tục trong 3 ngày.
12. Chữa phù thũng do suy thận
Dùng 20g lá lốt, 10g mỗi loại rễ tầm gai, cà gai leo, lá đa lông, mã đề, rễ mỏ quạ. Sắc với 500ml tới khi còn 150ml uống trong ngày. Uống tốt nhất sau bữa ăn trưa trong vòng 3 – 5 ngày.
13. Chữa viêm tinh hoàn
Dùng 12g lá lốt, 12g bạch truật, 12g lệ chi, 10g bạch linh, 10g trần bì, 21g sinh khương, 6g phòng sâm, 6g sơn thù, 5g hoàn kỳ, 4g cam thảo (chích). Sắc với 600ml nước còn 200ml, chia ra uống nhiều lần trong ngày.
14. Giải cảm, chữa thương hàn
Dùng 20 lá lốt già thái sợi, nửa củ hành tây (hoặc hành tím), 5 nhánh hành hương nhỏ, 1 tép tỏi, gừng thái mỏng 2g, một nắm gạo vo sạch và gia vị nêm. Cho vào 150ml nấu sôi, độ 15 phút nhấc xuống cho vào 1 quả trứng gà khuấy đều. Ăn xong và lau phần mồ hôi sẽ khỏi.
15. Chữa viêm xoang, nước mũi đặc
Dùng lá lốt rửa sạch với nước muối pha loãng. Vò nát rồi nhét vào mũi. Mỗi ngày làm từ 1 – 2 lần. Chăm chỉ làm đều hàng ngày sẽ giúp trị chứng viêm xoang, nước mũi sẽ nhanh chóng giảm bớt.
Lá lốt cũng như bất kỳ vị thuốc nào, đều cần phải dùng đúng liều lượng. Nếu lạm dụng thì đôi khi thuốc bổ cũng biến thành thuốc độc. Do đó, với những người đang bị đau dạ dày, táo bón, nóng bức trong người,…thì không nên dùng lá lốt. Tốt nhất trước khi sử dụng bạn nên tham khảo ý kiến của người thầy thuốc.
Gửi câu hỏi cần giải đáp: