Không khó để kể ra hàng tá món ăn rất hấp dẫn khác cũng được làm từ cà chua như cà chua sốt cá mồi, cà chua nhồi thịt… Tuy nhiên, trên thị trường, bạn rất dễ mua phải cà chua tẩm hóa chất (mà sau khi đem về, có để lâu cách mấy cũng không hỏng).

Cho đến bây giờ, mình vẫn còn nhớ cái thời sinh viên đổ xô mua cà chua chất đống cho cả phòng ăn, thế rồi cả tháng sau, khi dọn dẹp phòng lại mới thấy một quả cà chua bị mắc kẹt trong góc, sau cả tháng trời mà không hề hư hoại, vẫn tròn mẩy, đỏ au. Từ đó về sau, nhắc đến cà chua là tụi mình lại nhắc về những năm tháng cũ, vừa vui vừa buồn. Và có lẽ, vấn đề an toàn thực phẩm cũng là một trong những nguyên nhân chính khiến nhiều người hạn chế ăn cà chua, dẫu biết rằng, đây là một trong những loại quả rất tốt cho sức khỏe.

Vài nét về cây cà chua

Cây cà chua có tên khoa học là Solanum lycopersicum, thuộc họ Cà. Trên thế giới, có hơn 7 ngàn giống cà chua với các kích cỡ, kiểu dáng và màu sắc khác nhau như màu vàng, hồng, cam, tím, trắng, đen… và hỗn hợp.

Nước ép cà chua

Cà chua thường được trồng để lấy quả làm thực phẩm và lấy lá làm thuốc. Tuy nhiên, người ta chỉ dùng lá cà chua trong các trường hợp ngoài da mà không uống (vì lá và thân cà chua có chứa các chất độc và có thể dẫn đến chết người nếu dùng nhiều).

Công dụng của quả cà chua

Ngoài giá trị làm thực phẩm, quả cà chua còn có các công dụng nào khác?

Được biết, cà chua là loại quả ít năng lượng. Tuy nhiên, trong thành phần của thịt quả cà chua vẫn có nhiều loại dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể như chất đạm, chất béo, các khoáng chất như Can xi, Phốt pho, Ma giê, Ka li, Lưu huỳnh… và các vitamin như A, B1, B3, B6, C (4).

Vì thế, uống nước ép cà chua hay dùng cà chua như món ăn sẽ mang lại các tác dụng như:

Ngoài ra, thịt quả cà chua nấu với dầu cho đến khi nước bốc hơi hết cũng có tác dụng nhất định đối với mụn nhọt và lở loét (thoa ngoài da). Nếu bị loét miệng, bạn cũng có thể lấy nước ép cà chua ngậm khoảng vài phút rồi nhổ bỏ và nên kiên trì ngậm vài lần như thế mỗi ngày.

Tác dụng của lá và ngọn non cây cà chua

Lá: Lá cà chua có thể làm giảm kích ứng da do bị sâu bọ đốt bằng cách giữa sạch, vò nát rồi xát lên da.

Ngọn: Ngọn cà chua có tác dụng làm giảm mụn nhọt và viêm tấy. Thông thường, người ta bẻ một lượng vừa đủ, rửa sạch, giã nát rồi cho thêm chút muối và bó lại (mỗi ngày làm như thế hai lần, kiên trì thực hiện cho đến khi khỏi bệnh). Ngoài ra, trong y học, lá cà chua (đã phơi khô) còn được dùng làm nguyên liệu chiết xuất tomatin (chất kháng khuẩn và chống nấm).

Quả cà chua chín đỏ

Một số bài thuốc có dùng quả và vỏ quả cà chua

• Điều trị khô miệng, rát lưỡi: lấy cà chua, ép lấy nước khoảng 150 ml rồi trộn cùng 20 ml nước mía, chia thành hai lần uống trong ngày.
• Điều trị chảy máu chân răng: Cách dùng rất đơn giản. Mỗi ngày, bạn chỉ cần ăn khoảng 2 quả cà chua chín đỏ (nếu quả to thì ăn 1 quả), mỗi ngày ăn 3 lần và ăn liên tục trong 2 tuần.
• Điều trị bỏng: Khi bị bỏng, bạn có thể cùng cây lá bỏng để điều trị. Tuy nhiên, nếu không có cây lá bỏng, bạn vẫn có thể dùng ngay quả cà chua, bóc lấy vớp vỏ còn dính thịt và đắp lên da (lâu lâu nên thay vỏ mới một lần). Cách làm này sẽ giúp giảm đau rát và kích thích quá trình hồi phục da diễn ra nhanh hơn.
• Điều trị sốt cao kèm theo khát nước: lấy 200 g cà chua, xắt lát rồi nấu lấy nước uống hàng ngày (uống lạnh hoặc nóng đều được). Nếu không dùng cách này, bạn cũng có thể lấy nước ép cà chua và nước ép dưa hấu, mỗi loại 100 ml và uống (ngày uống hai lần).
• Điều trị viêm gan mạn tính: lấy 250 g cà chua, rửa sạch, xắt thành từng miếng rồi xào cùng thịt bò (100 g, thái mỏng) để ăn hàng ngày. Đây là món ăn dễ làm, dễ ăn nhưng cần kiên trì trong thời gian dài.

Lưu ý

• Lựa chọn: Ngoài vấn đề cà chua ngâm tẩm hóa chất bảo quản, khi mua cà chua bạn cũng nên chọn nhà cung cấp uy tín để tránh mua nhầm hàng vượt quá dư lượng thuốc trừ sâu (cây cà chua rất dễ bị sâu phá hoại nên người trồng thường phải phun thuốc rất nhiều – tương tự như đậu bắp và đậu đũa vậy).
• Sơ chế: Chỉ nên ăn những quả cà chua đã chín đỏ hoàn toàn và rửa thật sạch với nước hoặc nước muối, nước vo gạo. Bên cạnh đó, không nên ăn cà chua lúc đói và không ăn cà chua đã nấu chín quá kỹ.
• Liều lượng: Mỗi ngày, mỗi người bình thường chỉ nên ăn khoảng 1 quả cà chua và không nên ăn cà chua liên tục trong nhiều ngày (vì sẽ dẫn đến vàng da).
• Làm đẹp: Thịt quả cà chua có thể dùng làm mặt nạ dưỡng da, tuy nhiên, những người có da nhạy cảm cần cẩn trọng vì cà chua có thể làm tình trạng da xấu hơn.
• Đối tượng: Những người bị các bệnh về đường tiêu hóa cần cân nhắc khi dùng cà chua.