• Tên khoa học: Agrimonia pilosa, thuộc họ Hoa hồng: Rosaceae (6).
• Tính vị: Vị đắng chát, tính bình.
• Công dụng chính: Cầm máu, bổ tim mạch, điều trị tiêu chảy, kiết lỵ, mụn nhọt.

Ung thư đã trở thành một trong những căn bệnh đáng sợ của thế kỷ XXI và đang có xu hướng trẻ hóa về đối tượng. Hiển nhiên, các liệu pháp hóa trị, xạ trị và những tiến bộ trong y học hiện đại đã can thiệp được ít nhiều đối với căn bệnh này. Thế nhưng, trên thực tế, tác dụng phụ đáng sợ của hóa trị, xạ trị vẫn là những vấn đề làm đau đầu các nhà y học. Rõ ràng, đây chỉ là sự lựa chọn bất đắc dĩ của bệnh nhân ung thư.

Từ thực tế đó, nhiều bệnh nhân ung thư đã chọn con đường quay trở về với y học truyền thống, dùng các thảo dược để điều trị và đã có được những hiệu quả nhất định (tùy vào loại ung thư, tình trạng bệnh và quá trình dùng thuốc). Có thể nói, các bài thuốc điều trị ung thư từ thảo dược đã giúp người bệnh có thêm nhiều hy vọng để kéo dài sự sống của mình.

Long nha thảo, thảo dược chống ung thư mạnh mẽ

Theo báo Nhật triều tân văn (Asahi Shimbun), Nhật Bản đã chọn được 3 dược thảo có hoạt tính tối cao trong gần 1000 thảo dược thiên nhiên Trung Quốc và một trong số đó là nước sắc từ long nha thảo. Mặt khác, kết quả thực nghiệm lâm sàng cũng cho thấy chiết xuất long nha thảo (500 microgam/ ml) có hiệu quả tuyệt đối trong ức chế tế bào ung thư cũng như thúc đẩy sự tăng trưởng của các tế bào bình thường (1).

Nói về thảo dược này, các chuyên gia còn nhận xét: “Truyền thống dùng thuốc hóa trị để điều trị ung thư như một thanh gươm hai lưỡi, nó vừa giết chết tế bào ung thư lại vừa giết cả những tế bào bình thường. Còn như long nha thảo, chỉ giết chết tế bào ung thư, lại còn có lợi đối với các tế bào bình thường, quả là hiếm thấy!” (1).

Hoa long nha thảo

Có thể kể ra đây một số công trình nghiên cứu về tác dụng điều trị ung thư của cây long nha thảo như:

• Công trình Hiệu quả điều trị ung thư và thay đổi enzyme chuyển hóa thuốc bằng đường tiêm màng bụng của long nha thảo (của các tác giả Hàn quốc) với nội dung khẳng định tác dụng chống khối u của chiết xuất long nha thảo (thí nghiệm trên chuột cái) (2).
• Công trình Agrimoniin, một tannin chống ung thư từ long nha thảo, tạo ra interleukin-1 được đăng trên tạp chí Anticancer research với việc nhấn mạnh: agrimoniin được chiết xuất từ long nha thảo là hợp chất mới, có tác dụng chống ung thư (3).
• Công trình Chiết xuất ethanol từ long nha thảo tiêu diệt tế bào ung thư gan dòng HepG2 được đăng trên tạp chí Journal of Ethnopharmacology. Trong đó, các tác giả cho biết long nha thảo là thảo dược điều trị ung thư trong truyền thống của các nước châu Á, đồng thời, kết quả nghiên cứu chiết xuất từ cây này cũng cho thấy khả năng ức chế sự tăng sinh các tế bào ung thư gan (qua biểu hiện làm chết tế bào) (4).
• Công trình Hiệu quả gây độc tế bào của long nha thảo chống lại tế bào ung thư trong ống nghiệm với các nội dung cơ bản là: chiết xuất long nha thảo có khả năng chống lại các khối u như ung thư cổ tử cung HeLa ở người, Sacom cơ vân – một loại ung thư phần mềm và ung thư cơ RD… (đăng trên tạp chí Journal of the Association of Arab Universities for Basic and Applied Sciences) (5).

Về cây long nha thảo

Long nha thảo, nghĩa là cỏ răng rồng, có tên khoa học là Agriminia pilosa, thuộc họ Hoa hồng: Rosaceae (6).

Cây còn được gọi là tiên hạc thảo (cỏ của hạc tiên), cỏ răng rồng, hoàng hoa thảo, hoàng long vĩ, kim đính, địa thiên thảo, kim đính, mạ lìn an…

Ở nước ta, cây được tìm thấy ở một số tỉnh đồi núi phía Bắc. Thân và lá non của cây có thể ăn được, vừa là nguồn dinh dưỡng vừa giúp chống ung thư mạnh mẽ.

Về hình dáng, cây long nha thảo tương đối nhỏ, thường cao khoảng 50 cm, có lông trắng trên thân và phân cành nhiều. Lá cây nhọn ở hai đầu, viền lá có đường răng cưa to, rõ nét và có thêm các lá chét nhỏ mọc xen cùng các lá chét to. Hoa long nha thảo có vào vàng, mọc thành cụm quanh cuống hoa, trông rất đẹp.

Công dụng của cây long nha thảo

Sau khi phơi hay sấy khô, toàn cây long nha thảo đều được dùng làm thuốc. Trong đó, cây nổi bật với các tác dụng như:

• Cầm máu, giải độc, bổ tim.
• Điều trị bệnh về gan mật, mụn nhọt và viêm miệng ap tơ.
• Điều trị chảy máu cam, ho ra máu, đại tiện ra máu và kiết lỵ.
• Điều trị băng huyết, ung thũng, sốt rét và tràng nhạc.

Liều dùng: mỗi ngày uống từ 6 – 15 g long nha thảo dưới dạng thuốc sắc và chia thành nhiều lần uống trong ngày (7) (8).

Một số bài thuốc có long nha thảo

• Điều trị tràng nhạc, nổi hạch và mụn nhọt: Có thể dùng 20 g long nha thảo sắc chung với ngưu tất, xạ can, huyền sâm và nga truật (mỗi vị 12 g) (8).
• Ho ra máu, nôn ra máu: Trong các trường hợp này, có thể dùng long nha thảo, hạt rau đay và rễ cốt toái bổ (mỗi vị đều 9 g) sắc lấy nước uống (8).

Các nghiên cứu về long nha thảo

• Tác dụng chống oxy hóa: Theo trang Wiley Online Library, chiết xuất từ cây long nha thảo không chỉ được biết đến là thuốc bổ trong trường hợp suy nhược, mệt mỏi mà còn là nguồn chống oxy hóa tự nhiên, có thể được dùng trong chế độ ăn uống để ngăn ngừa các bệnh liên quan đến oxy hóa (9).
• Chống viêm và chống dị ứng: Theo tạp chí Journal of Ethnopharmacology, kết quả nghiên cứu chiết xuất long nha thảo trong ống nghiệm và trên thực nghiệm cho thấy tác dụng kháng viêm và chống dị ứng mạnh (10)
• Ức chế viêm gan B: Theo tạp chí Phytotherapy Research, chiết xuất nước từ long nha thảo còn có hoạt tính kháng lại vi rus viêm gan B (11).

Lưu ý

• Mặc dù long nha thảo là thảo dược có nhiều tác dụng quý, nhất là trong điều trị ung thư nhưng cũng như nhiều cây thuốc khác, long nha thảo cần được sử dụng đúng liều lượng. Đã có báo cáo về trường hợp long nha thảo dùng với liều cao gây suy hô hấp, liệt tim (trên động vật), ức chế và làm tê liệt cơ… (8).
• Các bệnh nhân nên tham khảo thêm ý kiến bác sĩ về đối tượng và tương tác thuốc (nhất là đối với các thuốc tân dược).