Đu đủ vốn là loại cây quen thuộc với đời sống của người Việt Nam chúng ta. Ngoài việc là một loại trái cây vị thanh ngọt, thơm ngon, bổ dưỡng mà phần và lá hoa của cây đu đủ đực cũng được sử dụng như một vị thuốc nam hay giúp chữa bệnh từ dân gian. Cùng tìm hiểu về công dụng và cách sử dụng loại thảo dược này cho đúng trong bài dưới đây:
Đặc điểm nhận biết hoa và lá đu đủ đực
Tìm hiểu về cây đu đủ ta thấy, giống cây Đu đủ được chia ra làm 2 loại là đực và cái, quy định dựa trên tính chất chọn lọc tự nhiên. So với cây cái thì cây đu đủ đực thường hiếm hơn. Đặc biệt việc trồng theo ý muốn đực hay cái cũng khó khăn. Loại đu đủ ra trái chúng ta thường ăn là cây cái.
Để nhận biết cây đu đủ đực có thể dựa trên các đặc điểm sau: Hoa đu đủ đực, nó có tên khoa học là Cazica Papaya L. Cây ra hoa có màu trắng hoặc xanh, hoa có 5 cánh, cuống dài. Có hình dạng và kích thước tương tự giống như hoa nhài.
Thân cây đu đủ đực thường nhỏ hơn cây cái. Cây cho nhiều hoa, nhánh hoa dài và mọc từ kẽ lá. Khác với cây cái, cây đu đủ đực ít được trồng mà chỉ chủ yếu mọc hoang ở ven đường hoặc trên các sườn đồi.
Cây đực vẫn ra quả nhưng quả rất nhỏ và không có giá trị sử dụng. Thời điểm thu hái lá và hoa thường từ giữa hè đến đầu thu. Các bộ phận được phơi khô làm dược liệu chữa bệnh.
Lá của cây này cũng có tác dụng chữa bệnh được sử dụng khi tươi hoặc sau khi sơ chế phơi khô. Lá có hình dáng như chân vịt, chia thành 8-9 thùy sâu. Cuống lá dài hình ống trụ.
Hoa đu đủ đực có tác dụng gì?
Theo kinh nghiệm dân gian, lá, hoa, cành và quả cây đu đủ đều được dùng làm thuốc với nhiều công dụng khác nhau:
- Lá và hoa đu đủ đực có tác dụng phòng ngừa, hỗ trợ điều trị Ung thư ác tính
- Trị ho, cải thiện các bệnh về đường hô hấp
- Thúc đẩy hệ tiêu hóa, ngừa bệnh đường ruột.
- Công dụng kháng viêm rất hiệu quả, tăng cường sức đề kháng….
Sở dĩ đem lại những hiệu quả này là bởi trong hoa và lá đu đủ đực chứa nhiều chất chống oxy hóa và khoáng chất như: flavonoid, sterol, , polyphenol, triterpenoids, tannin và glycoside, beta-crotene, tannin, axit gallic…. Trong đó đặc biệt có chất flavonoid.
Hoa và lá đu đủ đực chữa bệnh gì?
Với nhiều hoạt chất tốt trong thành phần,hoa và lá đu đủ đực mang lại công dụng chữa và hỗ trợ nhiều bệnh lý nghiêm trọng.
- Hoa/ lá đu đủ đực với công dụng hỗ trợ điều trị ung thư:
Các hoạt chất Carotenoids, Lycopene và Isothiocyanates trong hoa và lá đu đủ đực cũng mang lại công dụng ức chế 82% các khối. Người mắc các bệnh như ung thư tuyến tiền liệt, ung thư vú, ung thư phổi, ung thư ruột kết, ung thư bạch cầu, tuyến tiền liệt ở nam giới….vv sử dụng dược liệu này rất tốt.
- Hoa và lá đu đủ đực ngừa lão hóa
Nghiên cứu khoa học cũng chỉ ra các hàm lượng vi khoáng Vitamin A, C và E, Folate trong hoa rất tốt cho tiêu hóa hoạt động “ trơn tru” thuận lợi hơn, từ đó thúc đẩy quá trình trao đổi chất trong cơ thể, ngăn chặn quá trình oxy hóa, bảo vệ các tế bào để không bị lão hóa sớm.
- Hoa và lá đu đủ đực chữa các bệnh tiêu hóa
Các bệnh gồm viêm ruột, ợ nóng, khó tiêu, trào ngược thực quản nhờ có men Papain có thể được giảm nhẹ khi sử dụng hoa và lá đu đủ thường xuyên.
-
Hỗ trợ điều trị tiểu đường:
Lá và hoa đu đủ được cho là có hiệu quả trong việc điều hòa insulin trong cơ thể. Nhờ vậy lượng đường huyết trong cơ thể được cân bằng.
- Hoa đu đủ đực chữa ho
Hoa đu đủ đực chữa ho đặc biệt với trẻ em và trẻ sơ sinh hiệu quả. Công dụng này của hoa và lá đu đủ sẽ phát huy hiệu quả cao hơn khi kết hợp với mật ong hoặc đường phèn, bằng cách chưng cách thủy. Sử dụng thường xuyên sẽ giảm tình trạng sưng đau họng, hen suyễn, khàn tiếng…
- Hoa/lá đu đủ đực chữa bệnh sỏi thận, sỏi mật
Với tính thanh nhiệt, lợi tiêu, đẩy lùi độc tố, dược liệu mang lại công dụng đánh bay sỏi trong thận và mật. Từ đó ngăn ngừa sự hình thành sỏi ở đường tiết niệu. Đối với sỏi kích thước nhỏ sẽ được đẩy ra khỏi cơ thể mà không cần phẫu thuật.
- Hoa đu đủ đực chữa dạ dày
Trong thảo dược này có chứa các hoạt chất kháng viêm, ngăn chặn sự hình thành các u bướu và vế loét dạ dày, ngừa các mảng bám trong mạch máu.
Cách sơ chế và sử dụng lá, hoa đu đủ đực
Thảo dược được thu hái vào tháng 5-11 hàng năm, sau khi thu hoạch sẽ được phơi trong thời tiết có nắng nhẹ cho khô nhằm bảo quản để dùng dần.
Cách phơi hoa đu đủ đực
Hoa và lá đu đủ nên hái vào sáng sớm còn đọng sương. Khi này chất lượng của dược liệu sẽ cao, ít tạp chất, thường được đem đi phơi liền.
Phơi hoa: Cần phơi trong bóng râm để giữ được dược tính trọn vẹn của dược liệu tươi. Nơi có gió cũng giúp quá trình được rút ngắn. Thời gian phơi từ 2-4 ngày đến khi cành và cuống hoa cùng lá khô đều là hoàn tất.
Bảo quản: Sau khi phơi khô, thảo dược được đóng túi ni long, điều kiện bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh tránh ẩm mốc.
Cách sử dụng hoa đu đủ đực
Có nhiều cách sử dụng hoa và lá đu đủ đực nhưng cách phổ biến nhất có thể kể đến:
- Dùng hoa và lá phơi khô để sắc nước, pha trà uống:
Hoa cũng như lá đu đủ đực phơi khô, sơ chế bằng cách sao vàng hạ thổ. Liều dùng 100gr sắc với nước (2 lít) cho đến khi cạn còn khoảng 3 chén nhỏ. Chia uống 3 lần trong ngày, trước hoặc sau ăn. Sử dụng trà hoa/lá đu đủ liên tục trong 1 tháng.
- Hoa đu đủ đực xào
Đối với hoa tươi còn có thể dùng để chế biến món ăn hàng ngày. Thông thường người ta xào hoa với lòng gà.
- Hoa đu đủ đực ngâm mật ong/ đường phèn
Phương pháp này thích hợp cho người bị ho khan, viêm phế quản. Mật ong và đường phèn cũng có công dụng chữa ho, bởi vậy kết hợp cùng hoa đu đủ sẽ tăng hiệu quả. Hơn nữa sử dụng các nguyên liệu này giúp giảm vị hăng và đắng khó ăn ở hoa đu đủ đực.
Chuẩn bị nguyên liệu gồm: 2 – 3 bông hoa đu đủ đực rửa sạch, ngâm nước muối rồi bỏ vào chén nhỏ. Thêm 2 – 3 muỗng mật ong hoặc vài viên đường phèn vào chén. Cho vào nồi để chưng cách thủy thời gian khoảng 30 phút
Bắc ra, đợi nguội bớt rồi uống chia ra 3-4 lần/ngày.
- Tác dụng của hoa đu đủ đực ngâm rượu
Ngoài các cách trên, bạn cũng có thể dùng hoa đu đủ đực để ngâm rượu. Loại rượu này giúp giảm bệnh ho và đau nhức xương khớp, cải thiện hệ tiêu hóa….
Cách ngâm rượu hoa đu đủ đực:
Chuẩn bị 1kg hoa đu đủ và 6 lít rượu loại tốt. Hoa đu đủ để ngâm cần là loại đã sao vàng hạ thổ. Thời gian ngâm trong khoảng 1 tháng trở lên. Có thể kết hợp ngâm với khoảng 200 ml mật ong tăng chất lượng cho rượu.
Lựa chọn rượu dùng để ngâm hoa đu đủ đực là loại rượu gạo men chuẩn, tránh loại kém chất lượng.
Lưu ý khi sử dụng lá và hoa đu đủ đực
Sử dụng loại cây này để chữa bệnh cần lưu ý những điều sau:
- Lựa chọn đúng hoa đu đủ đực. Trước đây khá khó kiếm đúng cây đực, tuy nhiên ngày nay, hoa được thu mua rộng rãi để mang về bán cả dạng tươi hoặc khô. Cần mua ở địa chỉ uy tín, đảm bảo chất lượng tránh hàng trà trộn gây hại sức khỏe.
- Trước khi sử dụng cần sơ chế và vệ sinh thật sạch sẽ. Rửa dược liệu với nước và ngâm nước muỗi loãng để khử hết các tạp chất.
- Phụ nữ mang thai không nên sử dụng loại dược liệu này.
- Không dùng cho người dị ứng với các thành phần của hoa và lá đu đủ
- Cẩn trọng khi sử dụng với trẻ nhỏ.
Gửi câu hỏi cần giải đáp: