Hoàng kỳ bồi bổ cơ thể, điều trị các bệnh về tim và viêm thận mãn tính hay hiệu quả

Đặc điểm cây hoàng kỳ

Hoàng kỳ (tên khoa học: Astragalus propinquus, họ Đậu: Fabaceae) (1)

Là cây dược liệu lâu năm, được thu hoạch lấy rễ ít nhất sau 3 năm kể từ lúc gieo trồng. Cây hoàng kỳ cao khoảng 1m, có phần rễ trụ phát triển mạnh, cắm sâu vào đất. Lá hoàng kỳ mọc so le, có dạng lông chim với nhiều đôi lá chét hình trái xoan, mặt dưới có lông mịn. Hoa hoàng kỳ to dài hơn lá, có màu vàng và tạo thành quả như quả đậu chứa hạt hình thận bên trong. Hiện nay, nguồn nguyên liệu hoàng kỳ chủ yếu được nhập từ Trung Quốc.

Hình ảnh cây hoàng kỳ

Công dụng của vị thuốc hoàng kỳ

Hoàng kỳ với hệ vận động và hệ bài tiết

Điều trị viêm thận mãn tính, tiểu buốt đục: Hoàng kỳ là vị thuốc có vị ngọt, màu vàng, dễ uống, giúp lợi tiểu, giải độc nên được dùng khá hiệu quả trong điều trị tiểu đường, tiểu buốt, tiểu đục, đạm niệu, phù thũng, viêm thận mạn tính, phong thấp và đau xương. Trong các trường hợp này, mỗi ngày có thể dùng 6 – 12 g thuốc sắc hoàng kỳ ở dạng sống (rửa sạch, ủ mềm, thái mỏng rồi phơi hoặc sấy khô) (2) (3).
Điều trị phì đại tuyến tiền liệt: Bên cạnh đó, nếu bị phì đại tuyến tiền liệt, người bệnh có thể dùng hoàng kỳ ở dạng sống (100 g) sắc chung với hoạt thạch (30 g), sau đó trộn đều hai lần thuốc sắc với nhau rồi cho thêm 3 g hổ phách đã tán bột vào, chia thành các lần uống trong ngày và lưu ý uống thuốc vào lúc đói (2).

Hoàng kỳ giúp bồi bổ cơ thể và phòng ngừa các bệnh về hô hấp

Suy nhược cơ thể: Hoàng kỳ còn được biết đến là loại thảo dược với sở trường bổ khí, giúp hồi phục sức khỏe do suy nhược lâu ngày. Trong trường hợp này, mỗi ngày có thể sắc uống từ 3 – 9 g hoàng kỳ ở dạng sao tẩm, tức thái hoàng kỳ thành phiến mỏng, sau đó lấy mật ong hòa với một ít nước sôi rồi để hoàng kỳ vào (tỷ lệ hoàng kỳ : mật ong là 10 kg : 2,5 kg), sau đó trộn và tẩm cho thuốc ngấm đều thì sao bằng lửa nhỏ cho đến khi ngả màu vàng và cầm không bị dính tay. Ngoài ra, có thể điều chế hoàng kỳ đã sao tẩm thành cao hoặc dạng viên cho dễ dùng (2).
Viêm mũi dị ứng: Bên cạnh đó, vì là vị thuốc có tính ôn, thông vào phổi nên hoàng kỳ còn được dùng để phòng ngừa cảm mạo, viêm mũi dị ứng (sắc uống 15 g hoàng kỳ và 10 g đại táo mỗi ngày) (2).

Hoàng kỳ với các bệnh về tim

Nhồi báu cơ tim, thiếu máu cơ tim: Các kết quả thí nghiệm còn cho thấy hoàng kỳ làm tăng sự co bóp của tim, làm giãn mạch máu và tăng sức đề kháng của mao mạch, từ đó giúp quá trình tuần hoàn máu diễn ra tốt hơn và điều trị được bệnh mao mạch dễ bị vỡ (3). Đặc biệt, hoàng kỳ còn được dùng trong bài thuốc điều trị nhồi máu cơ tim và thiếu máu cơ tim với liều lượng là 30 g, sắc kết hợp cùng các vị thuốc khác là: xuyên khung (10 g), đương quy (12 g), đan sâm và xích thược (mỗi thứ 15 g), mỗi ngày dùng một thang, thời gian điều trị từ 4 – 6 tuần (2).

Lưu ý

Liều lượng và tương tác thuốc: Mặc dù hoàng kỳ được xem là vị thuốc có độc tính thấp nhưng cũng cần chú ý về liều lượng và tương tác thuốc. Bên cạnh đó, để đảm bảo an toàn, cần hỏi thêm ý kiến bác sĩ để có chế độ kiêng cử phù hợp khi dùng các bài thuốc kết hợp có vị hoàng kỳ (2).
Về tác dụng lợi tiểu: Thí nghiệm trên chó và thỏ cho thấy uống hoàng kỳ giúp lợi tiểu nhưng nếu uống quá liều thì ngược lại, lượng nước tiểu bị giảm (3).
Đối tượng cần tránh: Những người bị suyễn do suy tim không nên dùng hoàng kỳ (vì sẽ làm tăng cơn khó thở). Bên cạnh đó, những người bị huyết áp cao cũng không nên dùng vì hoàng kỳ có công dụng thăng dương. Những người bị rối loạn tiêu hóa cũng không nên dùng (4). Ngoài ra, người đang bị các bệnh viêm nhiễm hay sốt nên tránh hoàng kỳ; phụ nữ có thai (hay đang cho con bú) cũng cần hỏi thêm ý kiến bác sĩ khi dùng hoàng kỳ làm thuốc (vì chưa có báo cáo về độ an toàn của hoàng kỳ với các đối tượng này) (5).