1. Mô tả

Cỏ may là loài dược liệu thân thảo, mọc bò sống lâu năm. Thân cây bò lan trên mặt đất, thân mọc đến đâu thì sẽ bén rễ đến đó. Thân mọc thẳng, có chiều cao khoảng 20 – 50cm, chứa nhiều đốt, càng đốt dài ra theo độ cao của cây.

Lá mọc so le nhau, phía dưới mọc dày hơn phía trên. Phiến lá hẹp và dàu khoảng từ 2 – 10cm, rộng chỉ khoảng 3 – 5mm. Phần đầu lá nhọn, gần phía cuống tròn và nhẵn.

Cụm hoa mọc thành từng chùy dài khoảng 5 – 10cm có màu tím than. Có một số nhánh mọc vòng và mang hoa học thành bông dài khoảng 8mm. Mùa hoa ở vào khoảng từ tháng 4 đến tận tháng 12.

2. Bộ phận dùng

Toàn bộ cây cỏ may đều được sử dụng để làm thuốc, phổ biến nhất là phần thân rễ.

3. Phân bố

Dược liệu được tìm thấy ở rất nhiều nước thuộc khu vực châu Á như Thái Lan, Ấn Độ, Nam Trung Quốc… Ở nước ta, loại cỏ này mọc hoang ở khắp nơi nên rất dễ tìm.

4. Thu hái, sơ chế, bảo quản

Dược liệu có thể được thu hái vào bất cứ thời điểm nào trong năm. Sau khi thu hái mang dược liệu về rửa sạch, thái nhỏ rồi phơi hoặc sấy khô và bảo quản dùng dần.

Cỏ may đã qua sơ chế cần bảo quản trong túi kín ở những nơi khô thoáng, tránh ẩm mốc, mối mọt.

Vị thuốc cỏ may

1. Tính vị

Cỏ may là dược liệu có vị đắng và tính mát.

2. Tác dụng dược lý

Các chuyên gia y học cổ truyền đã có nhiều nghiên cứu chứng minh tác dụng của cỏ may trong điều trị bệnh. Dưới đây là công dụng và chủ trị của vị thuốc này:

• Công dụng: Giải nhiệt, lợi tiểu, tiêu độc.
• Chủ trị: Chữa chứng mắt vàng, da vàng, các bệnh về gan và trị giun.

3. Cách dùng – liều lượng

Dược liệu có thể sử dụng dưới dạng sắc lấy nước uống. Liều lượng khuyến nghị khi sử dụng cỏ may là khoảng 20 – 60g/ngày. Có thể điều chỉnh cho phù hợp với từng bài thuốc và tình trạng sức khoẻ.

Bài thuốc chữa bệnh từ cỏ may

1. Điều trị bệnh về gan, mắt vàng, da vàng

Suy giảm chức năng gan gây ra các triệu chứng vàng mắt và vàng da. Để giảm các triệu chứng này, người bệnh áp dụng bài thuốc từ cỏ may như sau:

• Chuẩn bị: 60g phần rễ cỏ may.
• Thực hiện: Đem dược liệu đi rửa sạch rồi để ráo. Cho vào ấm sắc cùng với khoảng 500ml nước trên lửa nhỏ. Khi lượng nước rút còn 200ml là đạt. Chia làm 2 lần uống trong ngày khi còn ấm nóng, dùng với liều 1 thang/ngày. Cần duy trì liên tục trong 5 – 7 ngày.

2. Trị giun chui ống mật

Sử dụng cỏ may để trị giun là phương pháp được dân gian sử dụng khi xưa. Người bệnh cần kết hợp vị thuốc này với trứng gà để đạt hiệu quả tốt nhất.

• Chuẩn bị: 30g rễ cỏ may cùng 1 quả trứng gà.
• Thực hiện: Dược liệu đem rửa cho sạch rồi sắc cùng với 300ml nước trên lửa nhỏ đến khi còn 100ml. Uống ngay khi thuốc còn ấm nóng. Tiếp đến, đập trứng gà khuấy đều với khoảng 2 thìa mật ong hoặc 1 thìa cà phê đường kính và uống liền sau đó. Lặp lại lần 2 khi vẫn còn cơn đau nhẹ.

3. Bài thuốc chữa giun đũa

Để điều trị giun đũa, người bệnh áp dụng bài thuốc từ hạt cỏ may. Cách thực hiện bài thuốc này khá đơn giản như sau:

• Chuẩn bị: 20g hạt cỏ may.
• Thực hiện: Đem cho dược liệu vào ấm sắc, đổ vào 400ml nước đun trên lửa nhỏ đến khi còn 150ml. Uống sau bữa ăn 1 lần khi thuốc còn ấm nóng. Sử dụng với liều lượng 1 thang thuốc/ngày.

Lưu ý khi áp dụng bài thuốc từ cỏ may

Cỏ may là dược liệu khá an toàn và lành tính, tuy nhiên có thể gây ra một số tác dụng phụ nếu sử dụng không đúng cách. Vì thế, người bệnh cần tuân thủ một số lưu ý dưới đây:

• Cỏ may có thể gây dị ứng trong một số trường hợp
• Dược liệu cỏ may cần được sơ chế sạch sẽ trước khi sử dụng làm thuốc
• Không nên tự ý gia giảm liều lượng của các bài thuốc để tránh những ảnh hưởng không tốt đến sức khoẻ
• Phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú cần thận trọng khi sử dụng dược liệu
• Các bài thuốc từ cỏ may không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh nên người bệnh cần sử dùng thêm các thuốc đặc trị
• Tốt nhất nên tham vấn ý kiến của bác sĩ chuyên khoa trước khi tự áp dụng các bài thuốc tại nhà

Theo kinh nghiệm dân gian, các bài thuốc từ cỏ may đều mang lại những hiệu quả nhất định. Tuy nhiên về thành phần cũng như công dụng của dược liệu này hiện tại vẫn cần được nghiên cứu thêm, người bệnh cần cân nhắc khi sử dụng. Nếu còn thắc mắc, vui lòng để lại bình luận bên dưới bài viết, các dược sĩ của Metaherb sẽ phản hồi một cách sớm nhất.