Cây dó đất là cây gì: Theo dân gian cây dó đất còn có tên gọi khác là nấm ngọc cẩu, cu pín, nấm tỏa dương, cây không lá…. Tên khoa học: Cynomorium songaricum Rupr.

Cây dó đất hiện nay chủ yếu mọc hoang hóa khắp các cánh rừng Việt Nam, chúng tôi chưa thấy nơi nào ở Việt Nam trồng loài cây này.

Mô tả

• Cây dó đất mọc sát mặt đất
• Cây chỉ cao khoảng 20cm trở xuống
• Toàn bộ thân cây có màu đỏ hoặc màu tím nhạt, thân hình búp, không có lá
• Củ dó đất nằm ở phần đất mùn trên mặt đất, củ thường có màu trắng sần sùi
• Toàn cây chứa nhiều nước, bên trong có màu tím nhạt hoặc màu vàng

Trong cuốn sách “Những cây thuốc vị thuốc Việt Nam” Giáo sư Đỗ Tất Lợi có viết tỏa dương (củ gió đất) được nhân dân sử dụng làm thuốc bổ máu, điều trị nhức mỏi chân tay, phục hồi sức khỏe cho phụ nữ sau sinh (1)

Các nghiên cứu về cây dó đất

Một nghiên cứu về cây dó đất được thực hiện bởi Học viện Khoa học Châm cứu, Đại học Y Trung Quốc, Đài Trung, Đài Loan được tiến hành trên cơ thể ruồi giấm.

Theo truyền thống cây dó đất được sử dụng để cải thiện khả năng tình dục và điều trị rối loạn chức năng thận trong y học cổ truyền Trung Quốc. Qua thí nghiệm các nhà khoa học nhận thấy sử dụng chiết xuất cây dó đất trong chế độ ăn của ruồi giấm giúp kéo dài cả tuổi thọ trung bình và tối đa của ruồi cái trưởng thành.

Những phát hiện này chứng minh tác dụng chống lão hóa quan trọng của cây dó đất Cynomorium songaricum Rupr. Mở ra hướng áp dụng can thiệp chế độ ăn uống với cây dó đất để tăng cường sức khỏe và ngăn ngừa bệnh và kéo dài tuổi thọ (2).

Ngoài hiệu quả kéo dài tuổi thọ cho ruồi giấm thí nghiệm, nhóm nghiên cứu còn tìm thấy một số lợi ích khác, chẳng hạn như:

1. Cải thiện khả năng giao phối
2. Tăng khả năng sinh sản
3. Ức chế suy giảm khả năng học hỏi ở ruồi già

Công dụng của cây dó đất

Kinh nghiệm dân gian và thực tiến các công trình nghiên cứu khoa học đã chứng minh, cây dó đất có những atcs dụng sau:

• Tăng cường sinh lý
• Tốt cho việc thu thai, sinh đẻ
• Chống lão hóa, kéo dài tuổi thọ

Cách dùng cây dó đất

Theo kinh nghiệm dân gian, có nhiều cách dùng cây dó đất nhưng phổ biến nhất vẫn là dùng cây dó đất ngâm rượu (1) và sắc nước uống, cách dùng như sau:

Cách ngâm rượu:

• Dó đất khô 1kg
• Rượu gạo 40 độ 6 lít
• Ngâm trong thời gian khoảng 1 tháng là uống được, ngày uống khoảng 2 đến 3 ly nhỏ trong bữa ăn. Phụ nữ cũng uống được rượu ngọc cẩu hay rượu dó đất.
• (Có thể ngâm độc vị như trên hoặc ngâm kết hợp với các vị thuốc khác, theo hướng dẫn tại đây.)

Cách sắc nước uống:

• Dó đất khô 25g ~ 30g
• Nước sạch 1,2 lít
• Đun cạn còn khoảng 600ml nước, chia 3 lần uống sau bữa ăn 15 phút.

Lưu ý:

• Không uống quá nhiều rượu dó đất, có thể gây phản tác dụng
• Phụ nữ mang thai không dùng được
• Không dùng cho các bệnh nhân suy gan, suy thận, suy tim
• Nếu đang uống thuốc tây, người bệnh cần hỏi ý kiến bác sỹ trước khi sử dụng

Chú thích: Cây dó đất còn có tên gọi khác là cây nấm ngọc cẩu – một vị thuốc bổ dương mạnh.