Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh gút hầu như luôn xảy ra đột ngột và thường xuyên vào ban đêm. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến:
- Đau khớp nghiêm trọng.Bệnh gút thường ảnh hưởng đến khớp lớn của ngón chân cái, nhưng nó có thể xảy ra ở bất kỳ khớp nào. Các khớp khác thường bị ảnh hưởng là mắt cá chân, đầu gối, khuỷu tay, cổ tay và ngón tay. Cơn đau có thể nghiêm trọng nhất trong vòng 4 đến 12 giờ đầu tiên sau khi bắt đầu.
- Khó chịu dai dẳng.Sau khi cơn đau nghiêm trọng nhất giảm bớt, một số khó chịu ở khớp có thể vẫn còn, có thể kéo dài trong vài ngày hoặc vài tuần. Các cơn sau này có khả năng kéo dài hơn và ảnh hưởng đến nhiều khớp hơn.
- Sưng và đỏ.Các khớp bị ảnh hưởng trở nên sưng, mềm, nóng và đỏ. Khi bệnh gút tiến triển, bạn có thể không thể cử động khớp bình thường.
Nguyên nhân gây bệnh gút
Bệnh gút xảy ra khi các tinh thể urat tích tụ trong khớp, gây viêm và đau dữ dội trong cơn gút. Các tinh thể urat có thể hình thành nếu bạn có nồng độ axit uric trong máu cao.
Cơ thể tạo ra axit uric khi nó phân hủy purin, là những chất có tự nhiên trong cơ thể. Purines cũng được tìm thấy trong một số loại thực phẩm, chẳng hạn như bít tết, thịt nội tạng và động vật có vỏ. Có những loại thực phẩm khác cũng gây ra nồng độ axit uric cao, chẳng hạn như đồ uống có cồn, đặc biệt là bia và đồ uống có đường trái cây (fructose).
Thông thường, axit uric hòa tan trong máu và đi qua thận vào nước tiểu. Nhưng đôi khi cơ thể tạo ra quá nhiều axit uric hoặc thận bài tiết quá ít. Khi điều này xảy ra, axit uric sẽ tích tụ và tạo thành các tinh thể urat hình kim trong khớp hoặc mô xung quanh khớp, gây đau, viêm và sưng.
Các yếu tố gây nên bệnh gút
Bạn dễ bị bệnh gút hơn nếu bạn có nồng độ axit uric cao trong cơ thể. Một số yếu tố làm tăng nồng độ axit uric trong cơ thể như sau:
- Chế độ ăn. Chế độ ăn nhiều thịt, hải sản và đồ uống có đường trái cây (fructose) làm tăng nồng độ axit uric, làm tăng nguy cơ mắc bệnh gút. Uống rượu, đặc biệt là bia, cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh gút.
- Béo phì.Nếu bạn thừa cân, cơ thể tạo ra nhiều axit uric hơn và thận sẽ khó đào thải nó hơn.
- Bệnh khác.Một số bệnh làm tăng nguy cơ mắc bệnh gút. Đây là những bệnh cao huyết áp không được điều trị và các bệnh mãn tính như tiểu đường, hội chứng chuyển hóa, cũng như bệnh thận và tim.
- Một số loại thuốc. Việc sử dụng thuốc lợi tiểu thiazide (thường được sử dụng để điều trị tăng huyết áp) và aspirin liều thấp cũng có thể làm tăng nồng độ axit uric. Việc sử dụng các loại thuốc chống thải ghép được kê cho những người đã ghép tạng cũng có tác dụng tương tự.
- Tiền sử gia đình mắc bệnh gút.Nếu các thành viên khác trong gia đình bạn bị bệnh gút, bạn có nhiều khả năng mắc bệnh này hơn.
- Tuổi và giới tính. Bệnh gút xảy ra thường xuyên hơn ở nam giới, chủ yếu là do phụ nữ có xu hướng có nồng độ axit uric thấp hơn. Tuy nhiên, sau khi mãn kinh, nồng độ axit uric ở phụ nữ lại giống với nam giới. Nam giới cũng có nhiều khả năng phát triển bệnh gút sớm hơn, thường ở độ tuổi từ 30 đến 50, trong khi phụ nữ thường có các dấu hiệu và triệu chứng sau khi mãn kinh.
- Phẫu thuật hoặc chấn thương. Phẫu thuật hoặc chấn thương có liên quan đến việc tăng nguy cơ bị bệnh gút.
Các biến chứng của bệnh gút
Những người bị bệnh gút có thể mắc nhiều bệnh nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như sau:
- Bệnh gút tái phát.Một số người có thể không bao giờ gặp lại các dấu hiệu và triệu chứng bệnh gút. Những người khác có thể bị bệnh gút vài lần trong năm. Thuốc có thể giúp ngăn ngừa các cơn gút ở những người bị bệnh gút tái phát. Nếu không được điều trị, bệnh gút có thể ăn mòn và phá hủy khớp.
- Khớp biến dạng. Bệnh gút không được điều trị có thể gây lắng đọng tinh thể urat dưới da thành các nốt gọi là ‘hạt tophi’. Tophi có thể xuất hiện ở một số khu vực, chẳng hạn như ngón tay, bàn tay, bàn chân, khuỷu tay hoặc gân Achilles nằm ở mặt sau của mắt cá chân. Các hạt tophi thường không gây đau đớn, nhưng có thể bị viêm và mềm trong các cơn gút.
- Sỏi thận.Các tinh thể urat có thể tích tụ trong đường tiết niệu của những người bị bệnh gút và gây ra sỏi thận. Thuốc có thể giúp giảm nguy cơ sỏi thận.
Phòng ngừa
Trong thời gian bạn không có triệu chứng, những hướng dẫn về chế độ ăn uống này có thể giúp bảo vệ khỏi các cơn gút trong tương lai:
- Uống nhiều nước. Uống nhiều nước để luôn đủ nước. Hạn chế số lượng đồ uống có đường bạn uống, đặc biệt là những đồ ngọt bằng xi-rô ngô có hàm lượng fructose cao.
- Hạn chế hoặc tránh rượu. Nói chuyện với bác sĩ của bạn về việc bạn có thể uống bất kỳ loại hoặc lượng rượu nào an toàn cho bạn. Bằng chứng gần đây chỉ ra rằng bia đặc biệt có thể làm tăng nguy cơ mắc các triệu chứng bệnh gút, đặc biệt là ở nam giới.
- Tiêu thụ protein từ các sản phẩm sữa ít chất béo. Các sản phẩm sữa ít béo có thể bảo vệ chống lại bệnh gút, biến chúng thành nguồn cung cấp protein tốt nhất cho bạn.
- Hạn chế ăn thịt, cá và gia cầm.Một lượng nhỏ có thể có thể chấp nhận được, nhưng hãy chú ý đến các loại và số lượng dường như gây ra vấn đề cho bạn.
- Duy trì cân nặng phù hợp.Chọn khẩu phần cho phép bạn duy trì cân nặng hợp lý. Giảm cân có thể làm giảm nồng độ axit uric trong cơ thể. Nhưng tránh nhịn ăn hoặc giảm cân nhanh chóng, vì điều này có thể làm tăng nồng độ axit uric tạm thời.
Điều trị bệnh gút tại nhà
Nếu phương pháp điều trị bệnh gút của bạn không hiệu quả như bạn mong đợi, bạn có thể muốn thử một phương pháp thay thế. Trước khi tự mình thử điều trị, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để đánh giá những rủi ro và lợi ích cũng như liệu việc điều trị có thể gây trở ngại cho thuốc điều trị bệnh gút của bạn hay không.
Tuy nhiên, vì không có nhiều nghiên cứu về các liệu pháp thay thế cho bệnh gút, trong một số trường hợp, những rủi ro không được biết đến.
Một số loại thực phẩm đã được nghiên cứu để đánh giá khả năng làm giảm nồng độ axit uric của chúng, chẳng hạn như:
- Cà phê.Các nghiên cứu đã phát hiện ra mối liên quan giữa việc uống cà phê và mức axit uric thấp, mặc dù không có nghiên cứu nào chỉ ra cách hoặc tại sao cà phê có thể gây ra tác dụng này. Bằng chứng hiện có không đủ để khuyến nghị uống cà phê cho những người không uống cà phê, nhưng nó có thể cung cấp cho các nhà nghiên cứu manh mối về những cách mới để điều trị bệnh gút trong tương lai.
- Vitamin C.Bổ sung vitamin C có thể làm giảm nồng độ axit uric trong máu. Tuy nhiên, không có nghiên cứu nào chỉ ra rằng vitamin C ảnh hưởng đến tần suất hoặc mức độ nghiêm trọng của các cơn gút. Nói chuyện với bác sĩ của bạn về liều lượng hợp lý của vitamin C. Và đừng quên rằng bạn có thể tăng lượng vitamin C bằng cách ăn nhiều rau và trái cây, đặc biệt là cam.
- Anh đào.Anh đào đã được báo cáo là làm giảm nồng độ axit uric, cũng như số lượng các cơn gút. Tuy nhiên, nghiên cứu thêm là cần thiết để xác nhận điều này. Ăn nhiều quả anh đào và uống chiết xuất anh đào có thể là một cách an toàn để bổ sung điều trị bệnh gút của bạn, nhưng hãy kiểm tra với bác sĩ trước.
Các phương pháp điều trị bằng thuốc bổ sung và thay thế khác có thể giúp bạn đối phó với cơn đau do bệnh gút gây ra cho đến khi bệnh thuyên giảm hoặc cho đến khi thuốc có hiệu lực. Ví dụ, các kỹ thuật thư giãn, chẳng hạn như các bài tập thở sâu và thiền, có thể giúp bạn ngừng suy nghĩ về cơn đau.
Hy vọng những thông tin chúng tôi vừa chia sẻ trên đây thực sự hữu ích đối với sức khoẻ bệnh gút của bạn và bạn có thể thực hiện vào việc phòng ngừa – điều trị để thấy hiệu quả của những phương pháp được gợi ý trên đây.
Gửi câu hỏi cần giải đáp: