Các nguyên nhân gây nên bệnh gan
Nguyên nhân gây ra bệnh gan rất đa dạng, bao gồm cả yếu tố chủ quan lẫn khách quan. Việc hiểu rõ từng nhóm nguyên nhân sẽ giúp người bệnh nhận diện được yếu tố nguy cơ để phòng bệnh gan.
Tế bào Kupffer
Tế bào kupffer bị kích hoạt quá mức là nguyên nhân gây nên nhiều bệnh gan nguy hiểm
Tế bào Kupffer là một đại thực bào thường trú tập trung ở xoang gan – nơi dẫn máu ra vào gan. Tế bào Kupffer đóng vai trò tiếp xúc với các hồng cầu chết, vi khuẩn,… tạo phản ứng miễn dịch. Chính vì thường xuyên phải tiếp xúc với các chất có hại, tế bào Kupffer bị kích hoạt quá mức, đặc biệt là khi cơ thể tiếp thu quá nhiều thực phẩm bẩn, khí ô nhiễm, thuốc lá,… Từ chỗ là một đại thực bào có lợi tế bào Kupffer chuyển sang tấn công và phá hủy gan do nhận diện sai đối tượng gây hại.
Nhiễm virus
Virus là nguyên nhân gây viêm gan phổ biến. Tùy theo từng loại, virus tổn thương gan có thể lây qua đường quan hệ tình dục, mẹ lây cho thai nhi, đường máu hoặc qua đường ăn uống. Các loại viêm gan virus phổ biến gồm: viêm gan A, viêm gan B, viêm gan C.
Rối loạn nơi hệ thống miễn dịch
Hệ thống miễn dịch là hàng rào bảo vệ vật chủ, chống lại bệnh tật. Những bất thường xảy ra có thể khiến hệ thống miễn dịch nhận diện sai và quay sang tấn công một số bộ phận của cơ thể trong đó có gan. Các bệnh gan xuất phát từ rối loạn hệ thống miễn dịch gồm có: Viêm gan tự miễn, xơ gan mật nguyên phát, viêm đường mật nguyên phát.
Ăn uống kém khoa học cũng là một trong những con đường đưa đến bệnh gan
Di truyền
Bệnh gan do di truyền đến từ việc đứa con thừa hưởng một gen bất thường từ bố hoặc mẹ. Điều này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường của gan, khiến các chất có hại tích tụ gây tổn thương gan.
Một số nguyên nhân khác
- Lạm dụng rượu bia, đồ uống có cồn
- Gan nhiễm mỡ (không do bia rượu)
- Ăn uống không khoa học
Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh gan
Cần chú ý đến các yếu tố rủi ro để phòng ngừa bệnh gan
Các yếu tố rủi ro sẽ khiến khả năng mắc các bệnh về gan tăng cao hơn. Đặc biệt các yếu tố này rất dễ gặp phải trong sinh hoạt hằng ngày do đó càng không thể chủ quan. Tránh xa yếu tố nguy cơ cũng là một cách phòng ngừa bệnh gan.
- Nghiện rượu bia nặng;
- Quan hệ tình dục thiếu an toàn, không có biện pháp bảo vệ;
- Tiếp xúc với độc tố, hóa chất;
- Tiếp xúc với máu và dịch từ người bệnh;
- Có bệnh tiểu đường hoặc béo phì;
- Dùng chung kim tiêm;
- Xăm, xỏ khuyên ở nơi không đảm bảo tiêu chuẩn.
Để phòng ngừa bệnh gan cần lưu ý đến các nguy cơ trên, đồng thời áp dụng các nguyên tắc phòng bệnh gan theo khuyến cáo của chuyên gia.
Cách phòng chống bệnh gan an toàn
1.Tiêm vaccine phòng bệnh
Tiêm vaccine là cách phòng ngừa bệnh gan hiệu quả, giúp cơ thể được bảo vệ khỏi virus gây bệnh. Hiện nay đã có vaccine phòng bệnh viêm gan A và viêm gan B. Đối với trẻ sơ sinh, nên tiêm cho trẻ 1 mũi ngừa viêm gan B ngay sau sinh, tốt nhất là trong vòng 24 giờ. Đối với người lớn cần xét nghiệm xem bản thân đã nhiễm virus B hay có kháng thể chưa. Việc quyết định tiêm sẽ tùy thuộc vào kết quả xét nghiệm và chỉ định của bác sĩ.
Với vaccin viêm gan A, trẻ em cần được tiêm mũi đầu tiên trong khoảng 1 – 15 tuổi và tiêm mũi thứ 2 sau mũi đầu tiên 6- 18 tháng. Ở người lớn tiêm 2 mũi và mũi tiếp theo cách mũi đầu 6 – 12 tháng.
2. Bảo vệ cơ thể khỏi hóa chất độc hại
Các loại hóa chất độc hại có thể xuất hiện trong nhiều trường hợp. Người bệnh có thể vô tình tiếp xúc phải khi phun thuốc trừ sâu, dùng thuốc xịt muỗi, mối mọt, côn trùng, dùng sơn xịt và các loại hóa chất khác. Để phòng ngừa bệnh gan do hóa chất cần bảo vệ cơ thể bằng cách đeo găng tay, khẩu trang chuyên dụng, mặc áo dài tay, quần dài, trang phục bảo hộ. Khi sơn, xịt hóa chất trong phòng cần đảm bảo phòng luôn thông gió thoáng khí.
Để phòng bệnh gan cho bản thân và gia đình hãy cẩn trọng khi sử dụng các loại hóa chất diệt côn trùng, sơn xịt
3. Dùng thuốc đúng cách
Chỉ dùng thuốc khi cần thiết đúng liều và chỉ dẫn, kể cả thuốc theo toa hay không theo toa. Không uống thuốc với rượu hay có rượu bia trong người. Cần tham khảo bác sĩ khi muốn dùng thêm một loại thuốc điều trị bổ sung.
4. Hạn chế tiếp xúc với máu và dịch cơ thể người bệnh
Để phòng bệnh gan lây nhiễm virus viêm gan B và C, khi chăm sóc người bệnh cần cẩn thận với máu và dịch cơ thể từ người bệnh, đặc biệt là khi có vết thương hở. Không dùng chung các dụng cụ y tế đặc biệt là kim tiêm. Virus viêm gan A lây qua đường tiêu hoá nên thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, đặc biệt là sau khi đi vệ sinh, trước khi ăn và chế biến thức ăn.
5. Quan hệ tình dục an toàn
Không quan hệ tình dục bừa bãi, sử dụng bao cao su khi quan hệ cũng là một cách phòng chống bệnh gan.
6. Hạn chế rượu bia
Nếu cùng lúc “dung nạp” quá nhiều rượu bia, gan không kịp sản xuất đủ lượng men giải độc sẽ khiến các chất cồn ứ đọng trong cơ thể, làm kích hoạt tế bào Kupffer hoạt động quá mức, sản sinh nhiều chất gây viêm có hại cho cơ thể. Điều này làm hủy hoại tế bào gan và gây các bệnh lý nguy hiểm như gan nhiễm mỡ, viêm gan, tăng men gan, xơ gan, thậm chí ung thư gan.
Theo khuyến cáo của các chuyên gia thuộc Trung tâm Y tế học thuật phi lợi nhuận Mỹ – Mayo Clinic, mỗi người chỉ nên uống trung bình 1 ly rượu trên ngày đối với phụ nữ và 2 ly trên ngày đối với nam giới. Uống rượu liều lượng cao được định nghĩa là hơn tám lý một tuần đối với phụ nữ và hơn 15 ly một tuần đối với nam giới.
Để phòng ngừa bệnh gan cần hạn chế bia rượu và đồ uống có cồn
7. Duy trì và kiểm soát cân nặng hợp lý
Béo phì là nguyên nhân gây ra bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Để phòng ngừa bệnh gan cần ăn uống khoa học và tập luyện phù hợp để duy trì cân nặng cũng như kiểm soát cholesterol xấu trong cơ thể.
8. Sử dụng thực phẩm bảo vệ sức khỏe hỗ trợ gan khỏe mạnh
Mỗi ngày gan đều phải làm việc cật lực và chịu sự tấn công của chất độc hại. Do đó, để phòng chống bệnh gan, chống độc, giải độc, bảo vệ gan khỏe mạnh cần thiết phải bổ sung các dưỡng chất thiết yếu chiết xuất từ thiên nhiên nhằm giúp lá gan đủ sức chống lại tác hại của các yếu tố nguy cơ. Đặc biệt là kiểm soát hiệu quả tế bào Kupffer để bảo vệ gan triệt để từ gốc.
Ứng dụng thành tựu của ngành sinh học phân tử, vừa qua nhà sản xuất St. Paul Brands – thương hiệu danh tiếng trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe tại Mỹ đã cho ra mắt sản phẩm giúp kiểm soát hiệu quả hoạt động tế bào Kupffer, chủ động chống độc và bảo vệ gan từ gốc.
với công thức đột phá chứa tinh chất Wasabia và S. Marianum thiên nhiên đã được chứng minh khả năng kiểm soát tế bào Kupffer ở xoang gan hiệu quả. Các công trình nghiên cứu tại Nhật Bản và Đức cho thấy, sử dụng Wasabia và S. Marianum giúp kiểm soát tế bào Kupffer không hoạt động quá mức, chống lại các chất gây viêm TNF-α, TGF-β và Interleukin tấn công các tế bào gan, nhờ đó hạn chế quá trình viêm và tổn thương gan, ngăn chặn việc sản xuất các thành phần mô sợi gây xơ hóa. Bộ đôi Wasabia và S. Marianum còn kích hoạt Nrf2 – yếu tố bảo vệ cơ thể vô cùng quan trọng – tăng gấp 3 lần, thúc đẩy quá trình khử độc trong gan, kiểm soát tế bào Kupffer, bảo vệ gan và tái tạo các tế bào gan bị hư hỏng.
S. Marianum là loại dược liệu thiên nhiên có khả năng bảo vệ gan, được người La Mã áp dụng từ hơn 2000 năm trước. Nhờ sự phát triển của y học hiện đại, các chuyên gia đã phát hiện những tác dụng quan trọng của S. Marianum, đặc biệt là khả năng kiểm soát tế bào Kupffer ở xoang gan. Qua đó giúp làm chậm quá trình xơ hóa, kích thích hình thành tế bào gan mới, phục hồi và thay tế bào gan bị hủy hoại.
Nghiên cứu dưới góc độ sinh học phân tử cho thấy, S. Marianum kết hợp cùng Wasabia Japonica giúp kiểm soát hoạt động tế bào Kupffer, giúp hạn chế hình thành các chất gây viêm như Leukotriene, Interleukin, TNF-α, TGF-β… Nhờ vậy, bộ đôi tinh chất này giúp cải thiện tình trạng tổn thương tế bào gan, tăng cường giải độc gan, hạ men gan, giảm viêm gan, gan nhiễm mỡ, phòng ngừa xơ hóa hiệu quả.
Gửi câu hỏi cần giải đáp: