Giới thiệu về cây lá lốt

Giới thiệu về cây lá lốt

1. Tên gọi

Cây lá lốt thuộc họ nhà hồ tiêu (Piperaceae) với tên khoa học là Piper lolot C.DC.

2. Mô tả

Cây lá lốt là loại cây mọc bò có chiều cao từ 20 đến 40cm. Lá mọc so le, hình tim có mạng gân dày đặc. Hoa mọc đơn độc từng bông ở kẽ lá, quả mọng chỉ chứa một hạt. Khi vò nát toàn cây phát ra một mùi thơm đặc trưng dễ nhận biết

3. Bộ phận dùng

Toàn bộ cây lá lốt được sử dụng để điều trị nhiều loại bệnh khác nhau. Cây lá lốt được dùng độc lập hoặc kết hợp cùng với 1 số thảo dược khác để trị các loại bệnh.

4. Phân bố thu hái và chế biến

Cây lá lốt được trồng phổ biến trong vườn nhà các gia đình. Cây lá lốt là loại cây ưa bóng, sinh trưởng tốt trong điều kiện ánh sáng vừa phải, độ ẩm cao, đất giàu dinh dưỡng. Cây được trồng bằng hạt hoặc râm cành. Cây được thu hái quanh năm để làm gia vị trong các bữa ăn hoặc dùng để trị bệnh. Cây sau thu hoạch thường được phơi khô trong bóng râm, bảo quản lâu dài để trị bệnh.

5. Bào chế

Cây lá lốt được dùng tươi hoặc phơi khô sắc nước để điều trị nhiều loại bệnh khác nhau.

6. Thành phần hóa học

Thành phần hóa học chủ yếu có trong cây lá lốt là tinh dầu.

Công dụng của cây lá lốt

Trong đông y, lá lốt có tính ấm, hơi cay, vị nồng,…với tác dụng trị nhiều loại bệnh khác nhau như. ( Theo sntv.vn )

1. Chữa đau bụng do nhiễm lạnh

20g lá lốt tươi, rửa sạch, cho vào 300ml nước đun đến khi còn 100ml. Uống khi còn ấm và sau bữa ăn 30 phút để mang lại hiệu quả trị bệnh cao nhất.

2. Trị đau nhức xương, khớp khi trời trở lạnh

15-30g lá lốt tươi (khô thì 5-10g) đem sắc nước uống có tác dụng trị đau xương khớp khi trời trở lạnh. Hoặc kết hợp với rễ các cây cỏ xước, bưởi bùng, vòi voi mỗi loại 30g để mang lại hiệu quả trị bệnh cao hơn. Mỗi ngày chia đều uống 2 lần khi còn ấm và sau bữa ăn 30 phút, liệu trình áp dụng từ 5- 7 ngày liên tiếp.

3. Chữa bệnh tổ đỉa ở bàn tay

30g lá lốt tươi rửa sạch,  giã nát vắt lấy nước cốt uống trong ngày, phần  bã dùng để đắp ngoài da. Làm liên tục 5 đến 7 ngày và 2 lần mỗi ngày sẽ thấy bài thuốc phát huy được hiệu quả.

4. Trị chứng ra nhiều mồ hôi ở chân, tay

30g lá lốt sao vàng hạ thổ, đun sôi cùng 3 bát nước còn 1 bát, chia uống 2 lần trong ngày, liên tục trong 7 ngày rồi dừng 4 – 5 ngày lại tiếp tục uống sẽ có tác dụng trị chứng ra nhiều mồ hôi ở tay, chân. Bài thuốc chỉ phát huy tác dụng khi người bệnh kiên trì áp dụng trong thời gian dài.

5. Chữa đầu gối sưng đau

20g lá lốt và 20g ngải cứu, rửa sạch, giã nát, trộn với giấm, rồi đem đun nóng lên để chườm, đắp nơi đầu gối sưng đau, làm như vậy khoảng 10 ngày bệnh sẽ khỏi.

6. Trị mụn nhọt vỡ mủ lâu ngày không liền miệng

Hái lá lốt, tía tô, thân cây chanh, lá chanh, lá ráy, mỗi vị 15g đem phơi khô, tán thành bột sử dụng lâu dài để trị mụn nhọt lâu ngày không liền miệng. Mỗi ngày dùng bột bôi vào vùng mụn 2 ngày sáng- tối trong vòng liên tiếp 1 tuần các vết mủ sẽ khô lại, mụn sẽ xẹp dần và lành nhanh chóng.

7. Chữa phù thũng do suy thận

20g lá lốt, rễ tầm gai, cà gai leo, lá đa lông, mã đề, rễ mỏ quạ mỗi thứ 10g đem sắc nước uống hàng ngày để chữa phù nhũng do suy thận.

8. Chữa viêm nhiễm âm đạo, ngứa và ra nhiều khí hư

Lá lốt 50g, nghệ 40g, 20g phèn chua vào nồi rồi đổ nước ngập 2 đốt ngón tay, đun lửa nhỏ 10 – 15 phút sau đó rửa vùng âm đạo có tác dụng kháng viêm ngừa khuẩn. Áp dụng 1 tuần sẽ thấy bệnh có dấu hiệu thuyên giảm rõ rệt.

 

9. Chữa viêm tinh hoàn

12g lá lốt, 12g bạch truật, 12g lệ chi, 10g bạch linh, 10g trần bì, 21g sinh khương, 6g phòng sâm, 6g sơn thù, 5g hoàn kỳ, 4g cam thảo đem sắc nước uống hàng ngày để chữa viêm tinh hoàn

10. Giải cảm, chữa thương hàn

20 lá lốt già thái sợi, nửa củ hành tây, 5 nhánh hành hương nhỏ, 1 tép tỏi, gừng thái mỏng 2g, 50g gạo vo sạch đem nấu thành cháo có tác dụng giải cảm, chữa thương hàn hiệu quả.

11. Chữa viêm xoang, nước mũi đặc

10g lá lốt rửa sạch với nước muối pha loãng và vò nát rồi nhét vào mũi,  ngày làm từ 1 – 2 lần. Kiên trì áp dụng trong vòng 1 tuần bệnh sẽ khỏi

12. Giải độc, rắn cắn, say nấm

50g lá lốt, 50g lá đậu ván trắng, 50g lá khế rửa sạch, giã nát, cho thêm ít nước uống ngay sau khi bị rắn cắn có tác dụng giải độc hiệu quả.

Những món ăn ngon được làm từ Cây Lá Lốt

1. Thịt nhái cuốn lá lốt vùng xứ Nghệ

Với người dân vùng quê Anh Sơn, Nghệ An thì thịt nhái là một loại thực phẩm “hương đồng”, chế biến được nhiều món ăn ngon mà dân dã, như nhái xào xả ớt, nhái chiên giòn, cháo nhái, và nhái cuốn lá lốt.
Món nhái cuốn lá lốt ngon hay không phụ thuộc rất nhiều vào khâu chế biến, phải tuân theo một quy trình nhất định. Trước tiên nhái bắt về làm sạch, lột bỏ da và bỏ hết nội tạng, chỉ lấy phần đùi, thịt, sau đó rửa lại bằng nước sạch, vớt ra rổ để ráo nước.

Gia giảm cho món này gồm có tỏi, hành củ, hạt tiêu, ớt, lá chanh, hẹ, sả, mắm, muối, bột ngọt trộn đều, rồi tiến hành băm nhỏ.  Tiếp đến cho nhái lên thớt băm nhuyễn sao cho càng nhỏ càng tốt. Băm nhái xong thì cho gia vị vừa băm vào trộn đều để khoảng 20 phút cho ngấm. Sợi miến gạo cũng đem ngâm nước cho mềm rồi cắt khúc. Lá lốt chọn loại to bản, cuốn thịt nhái đã băm cùng ít sợi miến rồi nhẹ nhàng đặt từng miếng lên chảo mỡ đang sôi. Chú ý khi rán phải để nhỏ lửa sao cho thịt nhái chín từ từ và lá lốt ngả màu vàng đen chứ không để cháy sẽ mất ngon. Dùng đũa nhẹ nhàng lật trở nhiều lần tới khi thịt nhái chín đều, miếng cuốn có màu vàng cánh gián và không rách nát. Sau khi rán xong gắp bày ra đĩa vẫn giữ được màu xanh của lá lốt, mùi thơm của gia vị, vị ngọt đặc trưng của thịt nhái…

Món nhái cuốn lá lốt có thể dùng ăn cùng với cơm, tẩm bổ cho người ốm, đặc biệt rất hấp dẫn cánh mày râu trong bữa “lai rai” cùng bè bạn hàn huyên gặp gỡ.

2. Bún lươn lá lốt

Cháo lươn hay miến lươn đã trở thành món ăn đặc sản nổi tiếng của Xứ Nghệ, tuy nhiên món bún lươn lá lốt cũng là một lựa chọn thú vị khi thưởng thức món lươn.
Nguyên liệu cần chuẩn bị

– 500 gr thịt lươn

– 1 muỗng canh sả băm

– 1 muỗng cà phê bột cà ri

– 1/2 muỗng cà phê bột ngũ vị hương; 1 muỗng canh nước mắm; 1/2 muỗng cà phê đường; 1/2 muỗng cà phê bột nêm; 1/2 muỗng cà phê tiêu

– 2 tép tỏi băm lá lốt rửa sạch lau khô, đậu phụng rang mở hành

– Bún tươi

Cách làm món bún lươn lá lốt

Bước 1: Lươn rửa sạch, lóc bỏ xương. Băm nhuyễn hay xay nhuyễn. Cho thịt lươn vào tô cùng với tất cả gia vị phía trên trộn đều để 20 phút cho thịt thấm.

Bước 2: Lá lốt trải lên dĩa, mặt gân phía trên, cho ít thịt lươn vào cuộn tròn lại ghim cuốn lại cho khỏi bung.

Bước 3: Bắc chảo lên bếp, cho chút dầu, dầu hơi nóng cho các cuộn thịt lá lốt vào chiên với lửa hơi thấp. Khi chiên bạn nhớ trở cho thịt chín đều và lá lốt có màu xanh đẹp là được. Gắp ra dĩa.

Trình bày: Cho ít bún tươi ra dĩa, xếp lươn nướng lá lốt lên, rắc đậu phụng giã nhỏ và mỡ hành. Trang trí thêm xà lách, đồ chua cùng các loại rau thơm rồi thưởng thức bún chả lươn nhé!

3. Đậu phụ cuốn lá lốt

Tuy là một món chay nhưng đậu phụ cuốn lá lốt rất dễ ăn và thơm ngon không kém gì chả lá lốt thông thường
Để làm món đậu phụ cuốn lá lốt bạn cần chuẩn bị những nguyên liệu:

– 2 bìa đậu phụ

– 2 bó lá lốt (chừng 20 cái)

– Nấm hương, mộc nhĩ

– Hạt nêm chay, dầu ăn

Cách làm món đậu phụ cuốn lá lốt

– Mộc nhĩ ngâm nở thái sợi.

– Nấm hương ngâm rồi cắt bỏ chân, cũng thái dài

– Dùng 2 cái lá lốt thái sợi nhỏ.

– Để lửa thật nhỏ sao nấm hương và mộc nhĩ cho đến khi vàng thơm.

– Trộn đều nấm hương, mộc nhĩ, đậu phụ nghiền nhuyễn, lá lốt thái nhỏ với hạt nêm.

– Trải lá lốt ra thớt, úp mặt lá xanh xuống dưới để khi chín cho màu đẹp mắt hơn, cho đậu phụ lên. Sau đó cuốn lại như cuốn nem. Rồi sau cùng cho vào chảo rán vàng.

4. Chả lá lốt gan heo

Bạn đã quá quen thuộc với món chả lá lốt làm bằng thịt heo hay thịt gà. Hãy thử làm quen với món chả lá lốt làm từ gan heo, ăn rất lạ miệng đấy.
Nguyên liệu cho 2-3 phần ăn

– 1 miếng gan heo hoặc gan bò khoảng 200gr

– Hành khô

– 1 bó lá lốt

– Một nắm đậu phộng rang

– 1 lọn bún tàu

– 4 tai nấm mèo.

Bước 1: Lá lốt rửa sạch, nhặt từng lá, lựa riêng những lá to, nguyên vẹn ra riêng. Phần lá nhỏ thái sợi nhỏ. Gan rửa sạch với muối, băm nhuyễn. Hành khô băm nhuyễn. Bún tàu, nấm mèo ngâm nước cho nở, cắt nhỏ.

Bước 2: Trộn gan, củ hành khô, nấm mèo, lá lốt cắt nhuyễn với nhau, nêm chút bột nêm cho vừa ăn.

Bước 3: Trải lá lốt ra thớt, bạn nhớ để mặt trái lên trên để khi cuộn lại lớp vỏ ngoài có màu xanh đẹp mắt. Múc 1 muỗng nhân vào giữa… cuộn lại cho tròn và chắc tay. Làm lần lượt đến khi hết gan.

Phần chả này bạn có thể nướng trên than hồng hoặc đem chiên vàng cũng rất ngon.

Trình bày : Sắp chả ra đĩa, rắc đậu phộng rang vàng lên trên. Món chả lá lốt này có thể ăn kèm với bánh hỏi hoặc đơn giản chỉ ăn với cơm trắng đều ngon.

5. Bò cuốn lá lốp

Món thịt bò cuốn lá lốt ăn kèm rau sống, dứa, bún, bánh tráng vừa ngon vừa bổ nhờ nhiều rau, ăn không ngán và không sợ mập
Nguyên liệu

– 400g thịt bò băm

-2 00g thịt nạc dăm (hơi nhiều mỡ) băm

– 1 bó lá lốt

– 1 muỗng cà phê muối, 2 muỗng cà phê đường, 1 muỗng cà phê bột ngọt, 2 muỗng canh dầu ăn, 1 muỗng canh nước tương, 2 muỗng canh tỏi băm, 2 muỗng canh sả băm, 1 muỗng cà phê bột ngũ vị hương (nếu thích).

Bước 1: Thịt bò, thịt heo trộn đều với gia vị. Lá lốt ngắt rời từng lá (nhớ chừa lại phần cuống lá), rửa sạch, để ráo nước và hơi héo sẽ dễ cuộn hơn.

Bước 2: Trải lá ra mặt phẳng, cho lượng vừa đủ thịt lên mặt trái của lá (cho nhiều quá thịt sẽ khó chín). Gập 2 mép lá và cuộn lại. Dùng cuống lá ghim vào cuộn thịt để giữ cố định.

Bước 3: Cho vào hộp, để tủ lạnh khi nào dùng thì lấy ra.

Bước 4: Cuộn bò có thể đem nướng trên than hoa hay lò nướng hoặc áp chảo đều ngon cả. Khi nướng hay áp chảo bạn nhớ phết dầu ăn lên để cuộn bò không bị khô cháy.

6. Canh thịt bò lá lốt

Mâm cơm có bát canh lá lốt nấu với thịt bò thật hấp dẫn, kích thích dịch vị, ăn xong thấy người khoan khoái dễ chịu
Nguyên liệu cho 2-3 phần ăn:

– 1 bó lá lốt

– 300gr thịt bò loại mềm

– 1 lít nước dùng gà

– Tỏi, hành tím

– Bột nêm.

Bước 1: Lá lốt nhặt lấy lá, rửa sạch, để ráo, cắt sợi nhỏ. Tỏi, hành tím lột vỏ, bằm nhỏ.

Bước 2: Thịt bò thái thật mỏng, ướp với chút bột nêm, đường, tỏi, hành tím (bạn chừa lại một nhúm hành tỏi để phi cho thơm ở bước sau nhé).

Bước 3: Làm nóng nồi với chút dầu ăn, cho tỏi và hành tím băm vào phi thơm rồi thêm thịt bò vào đảo thật nhanh tay để thịt bò chín tái thì cho ra đĩa, để riêng.

Bước 4: Cho nước dùng gà (nếu không có nước dùng gà thì bạn dùng nước lọc cũng không sao nhé) vào nồi vừa xào thịt bò, đun sôi thì cho lá lốt vào, nêm chút bột nêm cho vừa khẩu vị. Cuối cùng bạn cho thịt bò ở đĩa vào, đun to lửa cho canh sôi lại thì tắt bếp.

Món canh thịt bò lá lốt dùng nóng với cơm rất ngon

7. Hến xào lá lốp

Hến xào lá lốt là món ăn dân dã, bình dị nhưng là món khoái khẩu của nhiều người bởi vị ngon đặc trưng, cách chế biến lại vô cùng đơn giản.
Bạn cần những nguyên liệu sau để làm hến xào lá lốt:

– 250g thịt hến

– 5 lá húng quế

– 10 lá bạc hà

– 5 lá lốt

– Gia vị: 2g muối, 1 muỗng cà phê rượu, 1 muỗng cà phê nước tương, 1 muỗng cà phê dầu hào, chút đường, ít gừng và tỏi bằm, 2 muỗng cà phê dầu.

Bạn có thể mua hến nguyên con, luộc kỹ rồi đãi lớp vỏ hoặc mua hến đã được tách sẵn trong siêu thị. Nhưng tốt nhất thì chị em nên mua hến tươi để chế biến. Hến to, hến nhỏ khi xào đều ngon nhưng mua được loại hến nhỏ là lý tưởng nhất. Bản thân hến có chứa rất nhiều cát, sỏi, bạn nhớ làm thật sạch trước khi nấu để không làm ảnh hưởng tới hương vị của món ăn.

Cách tốt nhất để rửa hến sạch là khi vo gạo bạn nên gạn lại nước gạo đặc để ngâm hến và cắt một vài lát ớt thả vào. Ngâm hến khoảng 15 phút để hến nhả bẩn từ miệng ra, sau đó dùng chiếc rổ hoặc rá chà mạnh lên hến, rửa thật nhiều nước đến khi nước có phần trong thì đem luộc chín trong nước có pha chút muối để hến mở miệng. Trong quá trình luộc, dùng đũa khuấy đều cho thịt hến tách khỏi vỏ.

Vớt hến ra, dành phần nước để nấu canh rất ngon và ngọt. Đãi qua rổ để lấy phần thịt hến, rửa sạch phần thịt này.

Cách thực hiện
– Các loại rau thơm rửa sạch, thái nhỏ, để riêng ra bát. Gừng, tỏi bằm nhuyễn.

– Đun nóng dầu trong chảo, cho gừng tỏi vào xào thơm rồi trút thịt hến vào, đảo liên tục.

– Vì thịt hến vốn nhiều nước nên trong quá trình xào thịt hến sẽ tiết thêm nước. Bạn cứ đảo, nước hến sẽ dần bay hơi hết. Mách bạn một bí quyết để hến không bị khô và teo lại khi xào là rưới vào chảo một ít nước ấm.

-Trộn đều các gia vị: Nước tương, muối, rượu gạo, dầu hào, đường thành một hỗn hợp trong một bát nhỏ. Khi thịt hến hơi khô, rưới đều lên chảo hến rồi đảo liên tục trong 1 – 2 phút cho hến thấm vị. Trước khi tắt bếp, rắc rau thơm vào đảo qua rồi tắt bếp. Trút thịt hến ra đĩa, rắc chút tiêu xay lên mặt. Ăn nóng.

8. Lươn xào lá lốp

Thịt lươn ngọt, cùng với mùi thơm đặc trưng của lá lốt sẽ làm món ăn trở nên rất hấp dẫn
Nguyên liệu:

– 1 con lươn 500g

– Lá lốt ,Hành, tỏi , Gia vị.

Bước 1: Lươn rửa sạch với muối và giấm cho hết nhớt, lọc fillet, cắt thành từng miếng vừa ăn.

Bước 2: Hành và tỏi đập dập. Lá lốt rửa sạch, thái sợi.

Bước 3: Ướp lươn với ½ chỗ hành, tỏi, 2 muỗng café nước mắm, 1 muỗng café bột ngọt và 1 muỗng café hạt nêm, trộn đều và để ngấm.

Bước 4: Làm nóng chảo, cho dầu ăn vào phi thơm chỗ hành tỏi còn lại, trút lươn vào xào săn.

Khi lươn chín, cho lá lốt thái sợi vào đảo đều, nêm nếm lại vừa miệng rồi tắt bếp. Cho lươn ra đĩa, ăn nóng với cơm.

9. Bò xào lá lốt

Mặc dù thịt bò và lá lốt là những thực phẩm quen thuộc nhưng khi kế hợp chúng lại với nhau qua món xào thì sẽ có một hương vị riêng biệt và ăn rất đưa cơm đấy!
Nguyên liệu:

– 200g thịt bò

– 100g hành tây

– 1 củ tỏi

– 2 bó lá lốt (chừng 20 lá)

– Dầu ăn, hạt nêm, hạt tiêu.

Bước 1: Tỏi bóc vỏ, băm nhỏ, một nửa cho vào thịt bò, một nửa để lại. Ướp thịt bò với tỏi, hạt nêm, hạt tiêu và chút dầu ăn.

Bước 2: Lá lốt bỏ cuống, rửa sạch rồi cắt khúc chừng 1cm. Hành tây bỏ vỏ, rửa sạch rồi bổ múi cau.

Bước 3: Làm nóng dầu trong chảo, phi thơm tỏi. Cho thịt bò chảo vào đảo nhanh tay. Thịt chín tái thì xúc ra để riêng.

Bước 4: Vẫn trong chảo đã xào thịt bò, bạn thêm chút dầu ăn rồi tiếp tục cho hành tây vào xào.

Bước 5: Hành tây chín tái thì cho thịt bò và lá lốt vào đảo tiếp chừng 2 phút nữa là được.

9 món ăn dân dã mà rất ngon phải không? Lamnhi tổng hợp thôi mà đã ngất ngư, sẽ phải thực hành để nếm hương vị thật sự!

Kiêng kị

Cây lá lốt khá lành tính dường như không phải kiêng kị gì.

Cây lá lốt là loại cây vườn nhà cho giá trị y học cao. Cây được sử dụng để điều trị nhiều loại bệnh khác nhau như bài viết chúng tôi đã chia sẻ phía trên.