“Canh rau đắng biển, cá rô đồng

Nồi cơm mẹ nấu thơm nồng ban trưa.”
(Ca dao)

Đó không chỉ là ẩm thực mà còn là văn hóa y học. Canh rau đắng nấu với cá rô đồng là món ăn truyền thống dân dã của người Nam Bộ nói riêng và người Việt Nam xứ nhiệt đới nói chung. Không chỉ ngon bởi vị đắng đặc trưng, bởi hương thơm gợi nhớ quê nhà mà canh rau đắng biển còn giúp lợi tiểu, điều trị bệnh gan, làm mát và bồi bổ cơ thể. Thật vậy, từ lâu, rau đắng biển đã được biết đến là loài thảo dược điều trị nhiều bệnh rất tài tình.

Đặc điểm

Rau đắng biển (còn có các tên gọi khác như rau sam trắng, rau sam đắng, rau đắng đồng, cây ruột gà, cây ba kích …) có vị đắng, là loài thân thảo, mọc lan, thân nhẵn và có rễ phụ, lá mọng nước, thích sống ở môi trường ẩm ướt, nhất là ở đồng bằng Nam Bộ.

Công dụng của rau đắng biển

Các tác dụng chính của rau đắng biển là giúp cải thiện trí nhớ và khả năng nhận thức; giảm lo âu và giúp an thần; giúp tỉnh táo và chống oxi hóa.

Ngoài ra, với các cách sử dụng như giã nát rau tươi, sắc lấy nước, phơi khô, ngâm rượu… , rau đắng biển cũng đã được dùng để điều trị các bệnh như viêm gan, mụn nhọt, ghẻ lở, giảm táo bón, giảm đau, ho, khàn giọng, viêm phế quản, tiểu gắt, tiêu chảy và góp phần ức chế sự phát triển của ung thư.

Tuy nhiên, rau đắng biển cũng được lưu ý là không phù hợp với phụ nữ có thai, trẻ em dưới năm tuổi và những người bị bệnh về tim, đường huyết, các bệnh về đường tiêu hóa và rối loạn tuyến giáp, tắc nghẽn đường tiết niệu. Thêm vào đó, một số tác dụng phụ kèm theo khi sử dụng quá nhiều rau đắng biển là mệt mỏi, buồn ngủ hoặc bị tiêu chảy.

Ở đây, chúng tôi xin giới thiệu thêm hai công dụng phổ biến của rau đắng biển đã được sử dụng rất rộng rãi trong dân gian là điều trị sưng khớp và rôm sẩy.

RAU ĐẮNG BIỂN ĐIỀU TRỊ SƯNG KHỚP

Nhiều người lớn tuổi ở quê tôi rất quý loài rau này và luôn dặn con cháu không được phá bỏ đám rau đắng biển mọc lan sau hè. Họ bảo sẽ có nhiều dịp sử dụng. Trong đó, cách dùng rau đắng biển điều trị đau nhức, bong gân, sưng khớp là được dùng phổ biến nhất.

Cách điều trị rất đơn giản. Bạn chỉ cần hái một nắm rau đắng biển (có cả rễ) rồi rửa sạch, đem hơ trên ngọn lửa nóng cho rau héo và mềm lại (vì rau đắng tươi rất giòn nên bất tiện khi băng bó). Khi đó, rau sẽ mềm lại như bị giập và lá rau có thể chảy nước (lá mọng). Tiếp theo, bạn làm giập nhẹ rau cho chất thuốc chảy ra rồi đắp lên chỗ đau và dùng vải quấn lại. Sau một khoảng thời gian băng bó sẽ thấy bớt đau nhức và sưng khớp. Khi phần bã rau khô thì thay phần rau mới cho đến khi khỏi hẳn. Đó là cách điều trị từ bên ngoài vào. Tuy nhiên, để hiệu quả hơn, bạn có thể uống thêm nước sắc từ rau đắng biển để giảm đau từ bên trong.

RAU ĐẮNG BIỂN ĐIỀU TRỊ RÔM SẢY

Để điều trị rôm rảy, nhất là ở trẻ nhỏ, bạn có thể dùng rau đắng biển tươi, nấu lấy nước rồi pha loãng ra để tắm. Phần bã rau đã nấu chín thì bạn nên để riêng, làm nát và chà nhẹ lên những chỗ nổi mẩn đỏ khi tắm để bệnh mau hết hơn.